Sorularla konuşma eğitimi

Abstract

Konuşma; öğrenmeyi, iletişimi ve ilerlemeyi sağlayan temel beceri alanıdır ve bireyin yaşamında önemli bir yer tutar. Konuşma edimi, beyinde düşüncelerin tasarlanması, gerekli organlara iletilmesi ve bağlama uygun bir biçimde doğru sözcük, dil bilgisi yapısı ve sesletimle söze dökülmesi gibi sıralı işlemler gerektiren oldukça karmaşık bir süreç içerir. Bu karmaşık süreç bireyin bilişsel ve devinimsel işlemleri etkileşim içinde eşsüremli olarak yetkin bir biçimde işletebilmesini gerektirir. Bu görünümden yönelimle yetkin bir konuşma eyleminin ortaya konmasının göründüğü kadar kolay olmadığı söylenebilir. Bu yüzden birden çok değişkeni, farklı izlem ve süreçleri içinde barındıran nitelikli bir konuşma eğitimiyle bireyin konuşma becerilerinin desteklenerek geliştirilmesine gereksinim duyulur. Konuşma eğitiminin başarılı bir biçimde tasarlanması ve uygulanması için bazı sorulara yanıt bulunması gerekir. Konuşma dilinin özellikleri, konuşma ve diğer başat beceriler arasındaki ilişki, yetkin konuşmacıların özellikleri, konuşmanın alt becerileri, konuşma ediminde işe koşulan süreçler, bu süreçlerin aşamaları ve bileşenleri, kullanılan izlemler (stratejiler), geribildirim, konuşma bozuklukları gibi kavramlar konuşma ediminin temel kavramları çevreninde açıklama getirilmesi gereken başat konulardır. Öte yandan etkili konuşma eğitimi, konuşma sırasında yapılan yaygın yanlışlar, konuşma becerisinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi, değerlendirme görev türleri, geribildirim verme, öğretmen görevleri, öğretilmesi gereken alt beceriler, konuşma kaygısı, sınıf içi konuşma görevleri, konuşma dersinin tasarlanması ve Türkçe öğretim programında konuşma becerisinin görünümü gibi kavramlar da konuşma eğitimi çevreninde açıklama getirilmesi gereken temel konulardır. Bu bölümde anılan temel kavramlara açıklama getirmek amacıyla 27 soru oluşturulmuştur. İlk on bir soruda konuşma edimi sonraki on altı soruda da ana dilinde ve yabancı dilde konuşma eğitimi konusu üzerinde durulmuştur.