Çevre sorunlarının çözümünde yeşil vergiler ve Türkiye değerlendirmesi

Abstract

Değişen zamana paralel olarak gelişen dünyada, plansız kentleşme ve endüstrileşme, hızlı nüfus artışı ve doğal kaynakların azalması gibi nedenlerle oluşan çevre kirliliği, dünyanın karşı karşıya olduğu en önemli sorunlardan biridir. Nüfus artışının milyarlarla ifade edildiği günümüzde dünyanın her metrekaresi, artarak değer kazanırken, buna gözlerimizi kapayarak dengesini bozmaya ve kirletmeye devam ettiğimiz yerküremiz için gerekli önlemler alınmadığı takdirde 21. yy. başlangıcından itibaren insanlığı ciddi çevresel problemlerin ve zor günlerin beklediğinin kabul edilmesi gerekmektedir. Çevre korunması ile ilgili en çok olarak uygulanan araçlar; vergi politikası, sübvansiyon politikası, regülasyon ve kontroller politikasıdır. Bunların en etkilisi ve en kısa sürede yanıt alınabileni ise vergi politikalarıdır. Çevre kirliliğini oluşturan ürün veya bu ürünü üreten firmaya maliyet oluşturarak üretimin azaltılması şeklinde tanımlanan bu politika yaygın olarak tüm dünyada kullanılmaktadır. Türkiye’de de bu konu üzerinde çalışmalar yapılmakta ve politikalar uygulanmaktadır. Uygulanan politikalardan en yaygın olarak kullanılanı ise vergi politikalarıdır. Vergi politikalarının çevresel kirliliği önlemede bir araç olarak kullanıldığı ülkemizde, mevzuatın uygulanmasındaki yetersizlikler ve elde edilen kaynakların etkin kullanılmaması sebepleriyle tam etkili olamamakta ve çevre politikaları amacına ulaşamamaktadır.

Environmental pollution caused by unplanned urbanization, industrialization, rapid population growth and depletion of natural resources is one of the most important problems of the developing world as the world changes. At a time when the world population is increasing by billions and the value of the world per square meter is rising, we will be in the 21st century if we do not take the necessary measures to shut our eyes and pollute our world. It must be admitted from the very beginning that serious environmental problems and difficult times await humanity. The most used environmental protection method; tax policy, subsidy policy, regulation and control policy. The most effective and shortest possible answer is the tax policy. This policy, which is defined as reducing production by polluting a product that pollutes the environment or the company that produces that product, is widely used worldwide. Turkey conducts research and implements policies in this area. Tax policy is the most widely used policy. In our country, which uses tax policy as a tool in preventing environmental pollution, the implementation of laws and regulations is inadequate, resources obtained due to inefficient use of resources are not fully effective and cannot achieve environmental policy targets.