Kutbüddîn-i Şîrâzî'nin Fetu’l-mennân fî Tefsîri’l-Kurân isimli eserinin tahlil ve tahkiki (Bakara sûresi 63 - 101 ayetleri arası)

Abstract

Bu çalışma Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Ensitütüsü Temel İslam Bilimleri Tefsir anabilim dalında hazırlanmış bir tez olup, Kutbüddîn eş-Şîrâzî'nin Fet?u’l-mennân fî tefsîri’l-?ur?ân isimli eserinin Bakara 63-101 arası ayetlerinin dirase ve tahkikini ihtiva etmektedir. Bu kıymetli tefsirin yazma nüshası kırk ciltten oluşmaktadır. Eserin müellifi olan Kutbüddîn eş-Şîrâzî; tıp, astronomi ve mantık alanında önemli bir alim olmasının yanı sıra İslâmî ilimlerde de önemli bir alim sayılmaktadır. Kendisinin aklî ve naklî ilimlerin her ikisinde de çalışmaları bulunmaktadır. tahkik ve dirasesini yaptığımız tefsiri ise ansiklopedik tefsirlerden sayılmaktadır. Tefsir, fıkıh, tasavvuf ve önceki alimlerin sözlerini içermektedir.Bu çalışma bir giriş iki bölüm ve bir sonuçtan ibarettir. Giriş bölümünde çalışma konusunun önemine temas edilmiş, bu çalışmanın yapılma sebepleri üzerinde durulmuş ve bu alanda daha önce yapılan çalışmalara temas edilmiştir. Çalışmamızın birinci bölümü ise müellifin çeşitli yönlerden tanıtımına tahsis edilmiştir. Bu da kısaca; Kutbüddîn eş-Şîrâzî'nin hayatı, ilmi hayatı, menkıbeleri, alimlerin onun hakkındaki sözleri, hocaları, talebeleri, eserleri ve yaşadığı dönem hakkında bilgilerden ibarettir. Bu konuda tabakat kitaplarına başvurulmuştur. Daha sonra bu eserin incelenmesi, eserin yazarının adı, bu eserin yazara aidiyeti ve yazma eserlerin tavsifi ve yazarın tefsirde takip ettiği metot hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci kısım ise Fet?u’l-mennân fî tefsîri’l-?ur?ân adlı tefsir eserinin Bakara suresinin 63. ile 101. ayetler arasının edisyonudur. Bu çalışmada biri ana nüsha olmak üzere üç nüsha üzerinden bir çalışma yürütülmüştür. O çalışmada Ayet ve surelere temas edilmiştir. ve dipnotlarda gösterilmiştir. Herhangi bir nakil var ise imkan nispetince kaynakları gösterilmiştir. Hadislerin tahrici yanında garip kelimelerin sözlük manalarına yer verilmiştir. Adı geçen alimlerin hayatları hakkında bilgiler verilmiştir. Aynı zamanda hadislerde ve şiirlerde geçen anlamı bilinmeyen kelimeler izah edilmiştir. Sonuç kısmında ise; bu çalışmada varılan sonuçlara yer verilmiş ve gerekli tavsiyelerde bulunulmuştur.

This is a thesis submitted at Pamuk University Faculty of Islamic Sciences for a Master's Degree entitled: "Fathul-Mannan Fi Tafsir Al-Quran by Qutub Al-Din Shirazi (D: 710 A.H -1311 AD), Surah Al-Baqarah: from verse 63 to verse 101 (Study And Research). This interpretation is composed of 40 volumes, and with its importance it's still a manuscript, and the Qutb al-Din Shirazi was a scholar of religious science as well as a scientist of medicine, astronomy and logic. He combined mental and narration sciences. Its interpretation is considered as an encyclopedic interpretation; It contained interpretation, jurisprudence, mysticism and the sayings of earlier scholars. The nature of the thesis required it to be composed of an introduction, an entry, two basic sections and a conclusion. The introduction was an identification to the topic of the research and a thank to the professors . The entry contains the significance of the topic, the reasons to be selected, and previous studies.The first section is the part of study which about the life of Qutb al-Din Shirazi, his request for science, his qualities and sayings of scholars about him and his teachers and students, as well as his writings and the age in which he lived. Taking advantage of the biography’s books, then studying the book and checking its name and proportion to its author and describing manuscript copies. the author's approach to interpretation, as well as the approach adopted during the preparation of this book. The second section was an investigation of verses 63-101 of the Surah Al-Baqarah from the interpretation of " Fathul-Manan Fi Tefsir Alquran." So I made a comparative the three versions, and I adopted the eldest version, and I attributed the verses to their surah. Then documented the statements from their sources as much as I could, explained the weird words as I checked the hadiths and the poetry, with the biographs.Then the conclusion and the most important results, and recommendations, and finally the catalogue of sources, were included .