Okulöncesi öğretmenlerinin mobbing süreci hakkında görüşleri

Abstract

Denizli ili Merkezefendi ve Pamukkale ilçelerinde resmi okulöncesi ve anasınıflarında görev yapan okul öğretmenlerin mobbinge ilişkin algıları ve bu algılarının kişisel değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Araştırmada “tarama modeli” kullanılmıştır. Araştırma 2021–2022 eğitim-öğretim yılı Denizli ili Merkezefendi ve Pamukkale ilçelerinde resmi okulöncesi okullarda ve anasınıflarında görev yapan öğretmenlerden “Seçkisiz örnekleme” yöntemiyle seçilen ölçek sorularının tamamına cevap veren 344 öğretmenden elde edilen verilerden elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan veri toplama aracı; “Kişisel Bilgiler”, “Mobbing Ölçeği” olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Öğretmenlerin mobbing algılarıyla ilgili en yüksek ortalamanın “İş arkadaşlarım arkamdan konuşur” Maddesine ait olduğu görülürken en düşük ortalamanın ise “Cinsel tacize maruz kaldığımı düşünüyorum.” Maddesi olmuştur. Öğretmenlerin mobbing alt boyutlarına ilişkin algılarının kesinlikle katılmıyorum ve katılmıyorum seviyelerinde olduğu görülmekle birlikte en yüksek ortalamanın “İş arkadaşlarım ve ilişkiler’’ boyutunda olduğu görülürken en düşük ortalamanın ise “Tehdit ve taciz’’ boyutunda olmuştur. Mobbing algılarına ilişkin okul öncesi öğretmenlerinin katılımlarının olumsuz olduğu görülmüştür. Bu durum öğretmenlerin mobbinge uğramadıkları veya çok az uğradıkları şeklinde yorumlanmıştır. Öğretmenlerin öğrenim durumları, medeni durum ve okul türlerine göre farklılık görülmez iken cinsiyet, hizmet yılı ve okul müdürlerinin cinsiyetine göre ise anlamlı farklılık görülmüştür. Okulöncesi öğretmenlerinin cinsiyetlerine göre iş arkadaşları ve ilişkiler, tehdit ve taciz, iş ve kariyer ile ilgili engellemeler ve genel olarak erkekler lehine anlamlı ve yüksek çıkmıştır. Öğretmenlerin hizmet yılına göre tehdit ve taciz boyutlarında farklılık görülmediği ancak iş arkadaşları ve ilişkiler, iş ve kariyer ile ilgili engellemeler ve genel olarak ise 1-10 yıl hizmet süresi olan öğretmenler lehine yüksek olduğu ve diğer yaşlara göre bu yaş grubunun mobbing algılarının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okulöncesi öğretmenlerinin okul müdürlerinin cinsiyetlerine göre iş ve kariyer ile ilgili engellemeler boyutlarında farklılık görülmez iken iş arkadaşları ve ilişkiler ve tehdit ve taciz boyutlarıyla genel mobbing algılarının okul müdürleri kadın olan öğretmenlerin algılarının yüksek olduğu ve kadın müdürleri olan öğretmenlerin erkek müdürleri olanlara göre daha yüksek mobbing algıları olduğu görülmüştür. Bu durum çok manidardır. Kadın müdürlerle çalışmanın dezavantajlı bir durum olduğu sonucuna ulaşılmıştır.