Okul yöneticilerinin kayırmacı tutum ve davranışlarına yönelik öğretmen algıları

Abstract

Bu çalışmada okul yöneticilerinin kayırmacı tutum ve davranışlarına yönelik öğretmen algıları ve bu algılarının kişisel değişkenlere göre değişip değişmediği araştırılmıştır. Araştırmada “tarama modeli” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu seçkisiz örnekleme ile 2021–2022 Eğitim-Öğretim yılı Denizli ili Merkezefendi ve Pamukkale ilçesinde resmi okullarda görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. “Okul Yönetiminde Kayırmacılık Ölçeği” ile 434 öğretmenden elde edilen veriler ortalama, standart sapma, frekans, t testi ve varyans analizleri ile analiz edilerek bulgulara ulaşılmıştır.Öğretmenlerin okuldaki kayırmacılıkla ilgili algılarıyla ilgili olarak en yüksek ortalamanın “Öğretmenlerin şikâyetlerinin dikkate alınmasında” olduğu görülürken en düşük ortalamanın “Öğretmenler arasında, memleketlerine göre ayrım olmadığ şeklinde olmuştur. Okul müdürlerinin kayırmacılık tutumları ve alt boyutlarına ilişkin öğretmen algılarında en yüksek ortalamanın “Koordinasyon boyutunda” olduğu görülürken bunu sırasıyla “Planlama boyutu” ve “Örgütleme boyutu” Bazen seviyesinde izlemiştir. Ancak “Değerlendirme boyutu” ortalamasının ise “Nadiren” seviyesinde olduğu ve genel kayırmacılık tutum ve davranışlarına ilişkin olarak öğretmen algılarının “Nadiren” seviyesinde olduğu görülmüştür. Elde edilen bu analiz sonuçlarından, öğretmenlerin okul müdürlerinin planlama, örgütleme ve koordinasyon boyutlarında bazen kayırmacı davranışları olduğunu düşündükleri ancak değerlendirme ve genel olarak ise nadiren olduğu yönünde kanaate sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Okul yöneticilerinin kayırmacı tutum ve davranışlar alt boyutlarına yönelik öğretmen algılarının sendika üyelik durumu ve eğitim düzeyine göre farklılık göstermediği ancak çalıştığı kademelere göre koordinasyon ve değerlendirme boyutları ile genel olarak farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Farklılığın koordinasyon boyutunda okulöncesinde çalışan öğretmenler lehine, değerlendirme boyutunda farkın okul öncesi ve liselerde çalışan öğretmenler lehine, kayırmacılık genel olarak farkın okulöncesinde çalışan öğretmenler lehine olduğu görülmüştür.