Okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlilik algısı ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlilik ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu çalışma nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama modelindedir. Araştırma evreni 2021- 2022 eğitim öğretim yılında Denizli il merkezinde ve Denizli’nin tüm ilçelerindeki Resmi Bağımsız Anaokulu, Resmi Anasınıfı, Resmi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Uygulama Anaokulu, Özel Bağımsız Anaokulu, Özel Anasınıfında görev yapmakta olan okul öncesi öğretmenlerinden oluşmaktadır. Örneklem ise 234 okul öncesi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; Kişisel Bilgi Formu, Öner ve Le Kompte (1985) tarafından 20 madde olarak geliştirilen Sürekli Kaygı Ölçeği, Woolfolk ve Hoy (1990) tarafından geliştirilen ve Kesgin (2006) tarafından Türkçeye uyarlanan, 9 madde olacak şekilde kısaltılan ve geçerlilik- güvenirlik çalışması Kesgin (2006) tarafından yapılan Öz Yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde Pearson Korelasyon Katsayısı Analizi, Regresyon Analizi, Betimsel Analiz, Tek Yönlü Varyans Analizi, Basıklık ve Çarpıklık Analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre Okul öncesi öğretmenlerinin kaygı düzeyleriyle ilgili en yüksek ortalamanın “Kendimi dinlenmiş hissediyorum” maddesinde, en düşük ortalamanın ise “Genellikle kendime güvenim yoktur” Maddesinde olduğu, Öğretmenlerin öz yeterlik algı düzeyleriyle ilgili en yüksek ortalamanın “Bir öğrenci bir etkinlikle ilgili problem yaşadığında, bu etkinliği onun seviyesine göre tekrar ayarlayabilirim.” Maddesinde, en düşük ortalamanın ise “Bir öğrenci genelde yaptığından daha iyi yapıyorsa, bu çoğunlukla benim biraz daha fazla çaba sarf etmiş olmamdandı.” Maddesinde olduğu görülmüştür. Okul öncesi öğretmenlerinin kaygı düzeyleri eğitim düzeylerine göre farklılık göstermemiştir. Okul öncesi öğretmenlerin yaşları ilerledikçe sürekli kaygı düzeyinin düştüğü tespit edilmiştir. Ayrıca okul öncesi öğretmenlerinin hizmet süreleri arttıkça kaygı düzeylerinin azaldığı belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik düzeyleri yaş, eğitim düzeyi ve hizmet yılı değişkenlerine göre farklılık göstermemiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik algı düzeyleri yükseldikçe kaygı düzeylerinin düştüğü sonucu elde edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin öz yeterlilik düzeyinin kaygı düzeyleri değişkenliğindeki rolü anlamlı bulunmuştur.