Okul öncesi öğretmenlerinin ve çocukların istenmedik davranışlara yönelik görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerin ve onların sınıflarındaki çocukların istenmedik davranışlara yönelik görüşlerinin incelenmesidir. Nitel araştırma türlerinden olan fenomenoloji deseninin kullanıldığı araştırmanın örneklemini, Denizli İl Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı 4 farklı devlet okulundan 8 gönüllü okul öncesi öğretmeni ve her öğretmenin sınıfında yer alan 5-6 yaşında bir gönüllü çocuk oluşturmaktadır. Çalışma grubu gönüllük esasına dayalı olarak amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen nitel veri toplama yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme öğretmen ve çocuk formu aracılığıyla toplanmıştır. Veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları, öğretmenlerin istenmedik davranışları sınıf içi ve sınıf dışı olmak üzere iki gruba ayırarak tanımladıklarını göstermektedir. Okul öncesi öğretmenlerin ve çocukların istenmedik davranış örnekleri karşılaştırıldığında birbirleri ile benzer olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin istenmedik davranışlara yönelik tepkilerin öncelikle sınıf içinde konuşarak çözmeye çalıştıklarını ve davranışların devam etmesi durumunda aile ile görüştükleri yönündedir. Çocukların istenmedik davranışlar karşısındaki sergiledikleri tepkilerin ise önce kendileri çözüm bulmaya çalışıp sonra öğretmenden yardım istedikleri, direkt öğretmenden yardım istedikleri ve kendileri çözüm bulmaya çalıştıkları şeklinde olduğu saptanmıştır. Ayrıca, elde edilen bulgular ışığında, çocukların istenmedik davranışlar geliştirmesinin engellenmesi için öncelikle çevresinde olumlu durumları ve modelleri gözlemlemesinin önemli olduğu anlaşılmaktadır.