Erikson'un psikososyal gelişim dönemleri ölçeklerinin Türk kültürüne uygunluğunun karşılaştırmalı olarak incelenmesi: Ön bulgular

Abstract

Bu çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır: (a) literatürde Erikson'm Psikososyal Gelişim Dönemlerini sınamak amacıyla sıkça kullanılan iki ölçeğin (Erikson Psikososyal Gelişim Dönemleri Ölçeği-EPSI ve Değiştirilmiş Erikson Psikososyal Gelişim Dönemleri Ölçeği-MEPSI) psikometrik özelliklerini karşılaştırmalı olarak inceleyerek Türk kültürü için geçerlik ve güvenirlik düzeylerini belirlemek ve (b) Erikson'ın psikososyal gelişim dönemlerinin üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik algılarını yordama gücünü belirlemektir. Toplam 636 üniversite öğrencisi ve 74 öğrenci olmayan orta yaş ve üzeri yetişkinden alınan verilerle yapılan analizler hem güvenirlik hem geçerlik düzeyi açısından MEPSI'nin EPSI'ne göre psikometrik özelliklerinin daha güçlü olduğunu ortaya koymuştur. İç tutarlılık katsayıları .72 ile 82. arasında değişen MEPSI'nin ölçüt geçerliliğinin de yeterli olduğu görülmüştür. Yine kuramın ön gördüğü şekilde, başarılı kimlik statüsünün en iyi yordayıcısı kimlik arayışının yaşandığı gelişimin 5. dönemi, yakınlık doyumunun en iyi yordayıcısı yakınlığa karşılık yalıtılmışlık krizinin yaşandığı gelişimin 6. dönemi olarak bulunmuştur. Son olarak, üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik algılarının psikososyal gelişim dönemleriyle ilişkili olduğu görülmüştür. Öğrencilerin öz yeterlilik algılarını en iyi yordayan psikososyal gelişim dönemleri toplam varyansın %34'ünü açıklayan başarıya karşılık aşağılık duygusunun oluştuğu gelişimin 4. evresi ve girişime karşılık suçluluk duygularının yaşandığı 3. evredir.