Beş faktör kuramına dayalı kişilik özellikleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı, psikolojik danışman adaylarının beş faktör kuramına dayalı kişilik özelliklerinin (dışadönüklük, duygusal dengesizlik, yumuşak başlılık, sorumluluk ve deneyime açıklık) yardım etme stillerini yordama gücünü ortaya koymaktır. Araştırmanın katılımcıları dokuz farklı üniversitenin (Hacettepe, Ankara, Mersin, Pamukkale, Dokuz Eylül, İnönü, Marmara, Ege ve Abant İzzet Baysal üniversitesi) Psikolojik Danışma ve Rehberlik programı son sınıfına devam eden lisans öğrencileridir. Araştırma 241’i kız ve 112’si erkek olmak üzere toplam 353 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Araştırma verilerini toplamak amacıyla Barrio, Myers ve Sweeney (2006) tarafından geliştirilen ve Arıcıoğlu ve Korkut Owen (2008) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Tercih Edilen Bilişsel Stiller Envanteri ve Bacanlı, İlhan ve Aslan (2009) tarafından beş faktör kuramına dayalı olarak geliştirilmiş olan Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi kullanılmıştır. Araştırmada, psikolojik danışman adaylarının yardım etme stillerini yordama gücünü ortaya koymak için standart çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulguları, dışadönüklüğün duyusal-devinimsel ve somut-durumsal yardım etme stillerini; sorumluluğun somut-durumsal ve soyut yardım etme stillerini; deneyimlere açıklığın soyut ve diyalektik-sistemik yardım etme stillerini pozitif yönde yordadığını; duygusal dengesizliğin ise duyusaldevinimsel ve soyut yardım etme stillerini negatif yönde yordadığını göstermektedir.