DİLLERDE YAPISAL KİMLİĞİN BELİRLENMESİ

Abstract

Dillerin barındırdığı sözcükler yüzyıllara, dönemlere bağlı olarak değişmektedir. Kullanıma giren bir sözcüğün yapısal olarak söz konusu dile ait olması zorunluluğu genellikle gözetilmez. Bir dilin kullandığı sözcükler anadil söz dağarcığı, alıntı sözcükler ve tanımlanamayan sözcüklerden oluşmaktadır. Bu tür ayrımlamayı yapmak çoğu zaman kolay değildir. Çoğunlukla kimi sözcükler bölge dillerinin birçoğunda aynı anda bulunmakta ve bu sözcüklerin köken olarak hangi dilin üretimi olduğu kolayca belirlenememektedir. Bu sözcüklerin kökenbilimsel olarak ayrımında doğru ölçütler ve yapısal çözümlemeler uygulanamamakta ve birçok sözcük taşıdığı biçimbilimsel iz ve damgaya karşın, bilinmeyen zamanlarda alıntılamış dillere armağan edilmektedir. Türkçe, derin biçimbilimsel bakışın ışığında, yüzyılların tozunu ve tortusunu üzerinden atabilen, biçimsel ve anlamsal yürüyüşünün sırlarını yapısında saklayabilen bir dildir. Derin biçimbilim yöntemi daha önce pek çok bildiri ve makalede kullanılmış ve ilkeleri paylaşılmış bir yaklaşımdır. En temel adımı, bölünemezlik görüntüsü veren sözcüklerin aslında büzüşme ile daralmış çözümlenebilir ve ayrıştırılabilir birimler olduğunu görmek ve göstermektir. Bu çalışma dilbilimsel yöntemlerle, sözcüklerde var olan tarihsel doku, biçimbilimsel yapı ve bir tür genetik şifre yerine geçen yapısal kimliği belirleme yöntemlerini araştırmayı amaçlar. Bu bildiri dillerin içerdiği sözcüklerin kendi doğasıyla olan/olmayan ilişkisini derin biçimbilimsel yöntemlerle sorgulamayı amaçlamaktadır