Hayat bilgisi ders kitaplarında toplumsal cinsiyet rolleri üzerine bir inceleme

Abstract

Bu çalışmanın amacı Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulunun kabul ettiği ilkokul 1., 2. ve 3.sınıf Hayat Bilgisi ders kitaplarındaki toplumsal cinsiyet rollerinin işlenişi ve cinsiyet rollerine bağlı olarak meslek gruplarında farklılaşmanın olup olmadığını belirlemektir. Bu amaçla araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak doküman incelemesi yapılmıştır. İlkokul Hayat Bilgisi ders kitaplarında yer alan metinlerdeki ve görsellerdeki kadın ve erkek rolleri anne-baba rolleri ve mesleki roller açısından incelenmiştir. Anne-baba rolleri; çocuk bakımı, ev içi sorumluluklar ve ev dışı sorumluluklar alt temalarında incelenirken mesleki roller kadın, erkek ve kadın-erkeğe biçilen mesleki roller alt temalarında incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda aile içinde kadınların daha fazla ev içi sorumluluklarda yer aldığı, çocuk bakımı ile ilgilendiği, ev dışında dahi çocuklarla, mutfakla bağlantılı olabilecek sorumlulukların olduğu; erkeklerin ise ev içi ve ev dışı sorumluluklarda daha çok güç ve otorite isteyen görevlerde olduğu görülmektedir. Mesleki rollerde de kadın ve erkek rollerinde farklılıklar olduğu yönündedir. Kadınlara ev ve çocuk bakımına yakın meslekler verilirken erkeklere hem güç ve otoriteyle birleşen hem de kadınlara oranla çok daha çeşitli mesleki kollarda roller verilmiştir.