Hâkânî’nin Medâyin Harâbeleri Kasidesi Şerhi ve Türkçe Tercümesi

Abstract

İran Edebiyatının en özgün şahsiyetlerinden olan Hâkânî-i Şirvânî Enverî-i Ebîverdî ile birlikte devrinin en önemli kaside şairidir. Hâkânî’nin Medâ’in Sarayı’nın harap manzarası karşısındaki duygulanımlarını yansıtan “Eyvân-i Medâ’in” (Medâ’in Sarayı) kasidesi, aynı zamanda eski Fars tarihine yakılmış bir ağıttır. Eski İran tarihinden verilen örnekler ve bunlara dayalı felsefi çıkarımlarla ilerleyen kaside, geçmişin ihtişamı ve şimdinin yoksulluğu tezadı üzerine şairin düşünümlerinden oluşmaktadır. Zamanın yıkıcı etkisini somut bir örnek üzerinden tasvir eden şair, kasidenin matlaında Medâ’in Sarayı’nın harabelerini mevzu edinmesinin sebebini açıklar: İbret almak. Amacımız aralarında Türkçe’nin de olduğu birçok dile çevrilmiş olan “Eyvân-i Medâ’in” kasidesini Türk araştırmacılarına yeniden hatırlatmaktır. Bu çalışmada önce şairin hayatı ve eserleri hakkında kısa bilgiler verilmiş, sonra Eyvân-i Medâ’in adlı kaside şerh edilmiştir. Çalışmanın sonunda ise kasidenin orijinal metnine kafiye ve vezin yönünden sadık kalınarak yapılan yeni bir Türkçe manzum tercümesi yer almaktadır.