Kentleşme Sürecinde Kırsal Alanların Mekansal Değişimi ve Dönüşümü: Denizli Kenti Örneği

Abstract

“Bütünşehir Yasası” olarak bilinen 6360 sayılı yasa ile büyükşehir belediyelerinin sınırları içerisinde yapılması planlanan nazım ve uygulama imar planları için özellikle kent merkezlerine yakın veya kentlerin gelişme yönlerinde konumlanan kırsal nitelikli yerleşmeler “potansiyel kentsel arsalar” olarak düşünülen alanlardır. Bu çalışmanın amacı, kanunun yürürlüğe girdiği 2012 yılına kadar kırsal niteliği korunan ve tarım arazisi olarak kullanılan alanlara yönelik getirilen kullanım kararlarının kanunun yürürlüğe girmesiyle oluşturduğu mekânsal etkilerin incelenmesidir. Çalışma kapsamında, Denizli İli Pamukkale ve Merkezefendi İlçeleri’nde yer alan ve kanunla tüzel kişiliği ortadan kaldırılarak “mahalle” statüsüne alınan yerleşimler örnek alan olarak seçilmiştir. 2007–2017 yılları arasında çalışma alanı olarak belirlenen alanda kentsel ve kırsal alan kullanımlarında meydana gelen mekansal değişikliklerin incelenmesi ve bu değişikliklerin şehir planlama disiplini açısından incelenmesi hedeflenmektedir. Google Earth yazılımı aracılığıyla elde edilen ve farklı yıllara ilişkin uydu görüntüleri kullanılarak ortaya konulan mekansal değişimlere ilişkin yapılan değerlendirmelerin, kentsel ve mekânsal gelişme dinamiklerinin yönetilmesinde belirleyici olan yerel düzeydeki yönetimsel yapılanmaya ait yetki ve sorumluklarının nasıl ve hangi amaçla kullanıldığını, özellikle tarımsal alanlar üzerindeki mekânsal etkilerini ortaya koyması bakımından oldukça önemli olduğu düşünülmektedir.