Tükenmişlik ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Yüzme Hakemleri üzerine bir İnceleme

Abstract

Amaç – İşgörenlerin dolayısıyla örgütlerin verimliliği ve başarısı için hem kâr amacı güdenörgütlerde hem de kâr amacı gütmeyen dernek, vakıf veya federasyon gibi örgütlerde tükenmişlikve örgütsel bağlılık önemli konulardır. Bu çalışmanın amacı spor federasyonlarına bağlı olarakçalışan hakemlerin tükenmişlik ve örgütsel bağlılık durumlarını ve demografik özelliklere göredurumun değişip değişmediğini, ayrıca tükenmişlik ve örgütsel bağlılığı oluşturan faktörler arasıilişkiyi incelemektir.Yöntem – Bu amaçla 2017-2018 sezonunda Türkiye Yüzme Federasyonu’na bağlı bulunan 2136yüzme hakemine yönelik bir çalışma yapılmıştır. Google anket formu ile 522 hakemden yanıtalınmıştır. Nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada tükenmişlik durumununbelirlenmesinde Kopenhag Tükenmişlik Ölçeği ve örgütsel bağlılık durumunun belirlenmesinde iseAllen Meyer (1990)’in Örgütsel Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Veriler istatistiksel bir program ileanaliz edilmiştir. Ortalama değerlere bakılmış, fark analizlerinden T-test ve ANOVA analizleri ilefaktör ve korelasyon analizleri yapılmıştır.Bulgular – Elde edilen bulgular yüzme hakemlerinin tükenmişlik düzeylerinin düşük olduğunugöstermektedir. Alan yazındaki birçok çalışmaya benzer olarak hakemlerin tükenmişlik ve örgütselbağlılık durumları arasında anlamlı ve negatif yönde bir ilişki bulunmuştur. Yüzme hakemliği hobiya da yan iş olarak kabul edilmekle birlikte, bulgular bu alanda da tükenmişliğin örgütsel bağlılığıetkilediğini göstermiştir. Ayrıca hakemlerin duygusal ve normatif bağlılıklarının yüksek düzeyde,devam bağlılıklarının ise düşük düzeyde olduğu belirtilebilir.Tartışma – Hakemlik Türkiye'deki futbol ve basketbol dışındaki spor dallarında sürekli bir iş veyameslek olarak görülmemektedir. Bu nedenle hakemler her zaman kalıcı bir iş aramaya ya da parakazanma ve sosyal güvenceye sahip olmaya çalışmaktadır. Hakemlerin genel olarak tükenmişlikortalamaları yüksek olmasa da nitelikleri arttıkça tükenmişlik düzeyinin de arttığı görülmektedir.Buradan yola çıkarak hakemlik görevinin en iyi şekilde yapılabilmesinde nitelikli insan gücünesahip olmak için tükenmişlik düzeyini artıran unsurları belirleyip bunları en aza indirmenin önemliolduğu öne sürülebilir.