Türkiye’de Akademik Meslek Odaları Olarak Şehir Plancıları Odası ve Mimarlar Odasının Ahlaki ve Etik İşleyişleri ve Sorunları: 1961–1999

Abstract

Kentleşme ve sorunları farklı bilim dallarına ve çeşitli araştırmalara konu olmaktadır. Bu çalışmada kentleşmenin yapıcı aktörlerini temsil eden Şehir Plancıları Odası ve Mimarlar Odasının bu sorunlu alana karşı mesleki yaklaşımları ve tavırları değerlendirilmektedir. Çalışma 1961-1999 dönemini kapsamaktadır. Şehir Plancısı Odası ve Mimarlar Odasının, üyelerinin mesleklerini icra etmede karşılaştıkları sorunlara karşı ortak meslek ahlakı ve etik değerlerini oluşturmak ve/veya korumak için izledikleri yol veyöntemler incelenmektedir. Çalışmada literatür taraması yöntemiyle, odaların süreli yayınlarının analizi ve oda kararlarının incelenmesiyle elde edilen bulgular yorumlanmaktadır. Türkiye’de Şehir Plancıları Odası ve Mimarlar Odasının 1961–1999 döneminde meslek ahlakını ve etik değerleri oluşturmadaki işleyişi, sorunları ve gelişmeleri bu makalenin özünü oluşturmaktadır. Her iki odanın gecikmeli/geç örgütlenmesi, meslek öncesi ve meslek sonrasında ahlak ve etik değerlerin geliştirilmesindeki eksikler, odalar tarafından tespit edilen aykırılıklara ve düzenlemelere yönelik cezai işlemlerin azlığı ve yaptırım zayıflığı nedenlerinden dolayı etik ve ahlaki ilkelerin işleyişi dönem dönem bazı eksiklikler ve iyileştirilmesi gereken konularla gelişim göstermektedir.Şehir Plancıları Odası ve Mimarlar Odası,geleneksel meslek ahlakı ve evrensel etik değerlerin yasal boyutlarının oluşturulmasıiçin çalışmalar yürütmüşler,ancak sorunlarladakarşılaşmışlardır. Her iki odanın örgütlenmesinden kaynaklanan sorunların varlığı, Mimarlık ve Şehir Plancılığılisans eğitim-öğretimi müfredatında mesleki değerler ve ilkeleri içeren ve önceleyen derslerin bulunmayışı, mesleğin uygulanmasında meslekahlakı ve disiplinin ortak temellere dayalı bağlayıcı kurallarla geliştirilmemiş olması gibi sorunlar bu alandaki gelişmeler üzerinde etkili olduğu söylenebilir.