Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve internet bağımlılığı

Abstract

Bu araştırma Denizli ili Pamukkale İlçesinde Yaşar Kımıl Fen Lisesinde öğrenim gören öğrencilerden internet bağımlılığı ve siber zorbalık algılarıyla ilgili ölçeklere verdikleri yanıtların analiziyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Öğrenciler “Seçkisiz örnekleme” yöntemiyle örneklem alınarak gönüllü ve istekli olanlar çalışmaya alınmıştır. 343 ölçek değerlendirmeye alınmıştır. Araştırmada kullanılan veri toplama aracı; “Kişisel Bilgiler”, “İnternet Bağımlılığı Ölçeği” ve “Siber Zorbalık Ölçeği” olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Fen lisesi öğrencilerinin internet bağımlılığı algılarının kontrol kaybı, fazla online kalma isteği, sosyal ilişkilerde olumsuzluk boyutlarıyla genel internet bağımlılığının “Az” düzeyinde iken siber zorbalık algıları ise “Yok” seviyesindedir. Öğrencilerin internet bağımlılığı ve alt boyutlarıyla siber zorbalık düzeylerinin kardeş sayısı, sınıf düzeyleri, kendilerine ait odasının olma ve evde internet bağlantısı durumlarına göre farklılık göstermediği ancak cinsiyet, günlük internete bağlanma süresi ve günlük oyun oynama sürelerine göre ise farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Öğrencilerin internet bağımlılıkları ve alt boyutlarıyla siber zorbalık düzeyleri arasında fazla online olma isteği ile siber zorbalık arasında anlamlı, pozitif yönlü ve zayıf ancak kontrol kaybı boyutuyla siber zorbalık arasında, sosyal ilişkilerde olumsuzluk boyutuyla siber zorbalık arasında anlamlı ve genel internet bağımlılığı ile siber zorbalık arasında anlamlı, pozitif yönlü ve orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. İnternet bağımlılığı arttıkça siber zorbalığa uğrama ve siber zorbalığı yapma ihtimalinin artacağı ya da siber zorbalık düzeyi arttıkça internet bağımlılıklarının da artacağı sonucuna ulaşılmıştır.