Bölgesel kalkınma ve inovasyon sarmal modelleri ilişkisi: Türkiye örneği

Abstract

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra kalkınma politikalarına daha ağırlık verildiği görülmektedir. Bölgelerarası gelişmişlik stratejilerin belirlenmesinde bölgelerin gelişmişlik düzeylerinin ölçümü önem taşımaktadır. Bir ülke kendine has iktisadi yapısı, ilerleme koşulları olan bölgelerden oluşmaktadır. Bölgeler arasında ekonomik, fiziki ve sosyal faktörlerde farklılıklar görülebilmektedir. Bu farkların en aza indirgenmesi, kalkınma ekonomisi tarafından kritik bir öneme sahiptir. Yeni dönem kalkınma modelleri ise zamanla değişim göstermiştir. Bilim ve teknolojideki hızlı gelişmeler, küresel rekabette ürün geliştirme sürecinin eksik kalmasına sebep olmuştur. Bu sebeple üniversite-sanayi-devlet arasındaki bu yetersiz bağlantı zaman içerisinde yeni inovasyon sistemleri modelleri geliştirilmesine imkân sağlamıştır. Bunlardan biri de Üçlü Sarmal Modeli (Triple Helix) adı verilen üniversite, sanayi ve devlet ilişkisini esas alan modeldir. Ele aldığı iş birliğinde yer alan yapı sebebiyle kalkınma içinde kritik bir öneme sahiptir.Bu çalışmanın temel amacı; üçlü sarmal modelindeki üniversite faktörünü, Bölgesel Yüksek Lisans ve Doktora Mezunu Sayısı temsili değişkenleriyle; sanayi etkisini Bölgesel İstihdam Oranı temsili değişkeni ile ve kamu etkisini de Bölgesel Hükümet Toplam Bütçe Harcamaları temsili değişkenleri ile analizde kullanarak bölgesel gelire etkisini ortaya koymaktır. Çalışmanın üçüncü kısmında üçlü sarmal modelinin Türkiye için geçerliliği Panel Veri Analizi yaklaşımı ile ekonometrik olarak araştırılmıştır. Bu çalışmada bahsedilen bölgeler 2010-2019 dönemi için Türkiye İstatistik Kurumu’nun belirlediği 12 bölge ekonomisinden oluşmaktadır. Elde edilen bulgular sonucunda bölgesel istihdam oranı ile hükümet harcamalarındaki artışların, bölgesel kişi başına düşen GSYİH’da artışa neden olduğuna ulaşılmıştır.

After the First World War, it is seen that more emphasis was placed on development policies. The measurement of the development levels of the regions is important in determining the interregional development strategies. A country consists of regions with its own economic structure and progress conditions. Differences in economic, physical and social factors can be seen between regions. Minimizing these differences is critically important to development economics. The new period development models have changed over time. Rapid developments in science and technology have caused the product development process to be incomplete in global competition. For this reason, this insufficient connection between university-industry-state has allowed the development of new innovation systems models over time. One of them is the model based on the relationship between university, industry and government, called the Triple Helix Model. Due to the structure involved in the cooperation it deals with, it has a critical importance in development. The main purpose of this study is to reveal the effect on regional income by using the university factor in the triple helix model in the analysis with the Regional Number of Master's and Doctoral Graduates representation variables, the industry impact with the Regional Employment Rate representation variable, and the public impact with the Regional Government Total Budget Expenditures representation variables in the analysis. In the third part of the study, the validity of the triple helix model for Turkey was investigated econometrically with the Panel Data Analysis approach. The regions mentioned in this study consist of 12 regional economies determined by the Turkish Statistical Institute for the period of 2010-2019. As a result, it was concluded that the increase in the regional employment rate and government expenditures caused an increase in the regional GDP per capita.