Yoğun bakım hastalarında diyafram ve rektus abdominis kas kalınlığının mortalite, morbidite ve mekanik ventilatörden ayırma arasındaki ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Yoğun bakım ünitesinde yatan hastalar çok çeşitli stres faktörü ile karşı karşıya kalmaktadırlar ve solunum kasları dahil olmak üzere çeşitli kaslar için atrofi riski taşımaktadırlar. Bu çalışmada yoğun bakım ünitesine yatan hastaların diyafram ve rektus abdominis kas kalınlığı ile mortalite, morbidite ve weaning arasındaki ilişkinin araştırılması ve kas atrofisine neden olabilecek risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahiliye Yoğun Bakım Ünitesi'nde 01/07/2020-01/07/2021 tarihleri arasında dahil edilme ve dışlama kriterlerine uyan 87 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Diyafram ve rektus abdominis kas kalınlıkları ultrasonografi ile ölçülmüştür. Ölçümler hastaların yoğun bakıma yatışlarının 1. günü, 3. günü, 7. günü ve yoğun bakımdan çıkış günlerinde yapılmıştır. Çıkış günü olarak hastaların exitus olduğu, servise devir olduğu veya taburcu edildiği günler kabul edilmiştir. Çalışmamızın sonucunda mekanik ventilasyonun her iki kas grubu için de atrofiye neden olduğu saptanmıştır (çıkış günü karşılaştırması diyafram için p=0,029, rektus abdominis için p=0,004). Ancak weaning ile kas kalınlıkları üzerine anlamlı bir sonuç elde edilememiştir. Hem diyafram hem rektus abdominis kalınlıkları exitus olan grupta taburcu/devir olan gruba göre daha ince saptanmıştır, bu durum kas kalınlıkları ile mortalitenin ilişkili olabileceğini düşündürmüştür (çıkış günü karşılaştırması diyafram için p=0,008, rektus abdominis için p=0,001). Sedasyon ve vazopressör verilmesi atrofiye neden olabilecek etkenler olarak saptanmıştır, steroid kullanımı ile atrofi gözlenmemiş, aksine rektus abdominis kalınlığında anlamlı bir artış izlenmiş, diyafram kalınlığı üzerine anlamlı bir fark izlenmemiştir. Hastane enfeksiyonu varlığının rektus abdominis kalınlıkları üzerinde anlamlı bir farka sebep olmadığı görülürken diyafram kalınlığında 1. gün ve 3. gün ölçümlerinde anlamlı olarak incelmeye neden olduğu görülmüştür. Diyafram kalınlığı azaldıkça hastaların MV (mekanik ventilasyon) uygulanma süreleri, yoğun bakımda ve hastanede kalış sürelerinde artma saptanırken rektus abdominis kalınlığı ile MV süresi ve yoğun bakımda kalış süresi arasında ilişki saptanmamış fakat hastanede kalış süresinin negatif korelasyon gösterdiği görülmüştür. Ayrıca yoğun bakım ünitesinde ultrasonografi kullanımının kolay, tekrarlanabilir, güvenilir bir yöntem olduğu görülmüştür.

Patients hospitalized in the intensive care unit face a wide variety of stress factors and including respiratory muscles, these patients are at risk of atrophy of various muscles. The objectives of this study are to investigate the relationship between diaphragm and rectus abdominis muscle thickness and mortality, morbidity and weaning in patients in the intensive care unit and to determine the risk factors that may cause muscle atrophy. This study was conducted with 87 patients who met the inclusion and exclusion criteria between 01/07/2020-01/07/2021 in Pamukkale University Faculty of Medicine, Internal Medicine Intensive Care Unit. Diaphragm and rectus abdominis muscle thicknesses were measured by ultrasonography. Measurements were made on the 1st day, 3rd day, 7th day of the patients' admission to the intensive care unit and on the days of their discharge from the intensive care unit. The days when the patients were exitus, transferred to the service or discharged were considered as the exit day.As a result of our study, it was determined that mechanical ventilation caused atrophy for both muscle groups (comparison of exit day p=0.029 for diaphragm, p=0.004 for rectus abdominis).However, no significant results were obtained on muscle thickness with weaning. Both diaphragm and rectus abdominis thicknesses were found to be thinner in the exitus group than in the discharged group, suggesting that muscle thicknesses and mortality might be related (compared to the exit day p=0.008 for the diaphragm, p=0.001 for the rectus abdominis).Sedation and vasopressor administration were determined as factors that may cause atrophy. Atrophy was not observed with steroid use, on the contrary, a significant increase was observed in the rectus abdominis thickness, and no significant difference was observed in the diaphragm thickness. While it was observed that the presence of hospital infection did not cause a significant difference on the rectus abdominis thicknesses, it was observed that it caused a significant thinning of the diaphragm thickness in the 1st day and 3rd day measurements. As the diaphragm thickness decreases, the duration of MV (mechanical ventilation) application of the patients, and the length of stay in the intensive care unit and hospital were found to increase, while there was no relationship between the rectus abdominis thickness and the MV duration and the length of stay in the intensive care unit, but it was observed that the length of hospital stay showed a negative correlation.In addition, it has been observed that the use of ultrasonography in the intensive care unit is an easy, repeatable and reliable method.