Fen bilimleri öğretmenlerinin “fen, mühendislik ve girişimcilik uygulamaları”na yönelik yeterlikleri hakkındaki görüşleri

Abstract

MEB (2018)’in son yayımladığı Fen Bilimleri dersi öğretim programında önceki programlara göre bazı değişikliklere gidildiği gözlenmektedir. Özellikle 2017 Fen Bilimleri dersi öğretim programında yer alan Fen ve Mühendislik Uygulamaları konu alanının;? yeni programda “Fen, Mühendislik ve Girişimcilik Uygulamaları” adı altında ele alındığı göze çarpmaktadır. Söz konusu programda “Fen, Mühendislik ve Girişimcilik Uygulamaları”nın 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıfların her bir ünite, konu ve kazanımlarına dahil edildiği görülmekte;? bilimsel bilginin mühendislik uygulamaları ile bütünleştirilerek ürüne dönüştürülmesine önem verildiği belirtilmektedir (MEB, 2018). 2018 Fen Bilimleri dersi öğretim programına eklenen “Fen, Mühendislik ve Girişimcilik Uygulamaları”na ilişkin en belirleyici unsur;? şüphesiz, öğretmenlerdir. Nitekim MEB (2017)’e göre 21. yüzyılda öğretmenlerden değişen ve yenilenen şartlara uyum sağlamaları beklenmektedir. Buradan hareketle akla öğretmenlerin söz konusu uygulamaya ilişkin yeterliklerinin hangi düzeyde olduğu sorusu gelmektedir. Çünkü öğretmen yeterlikleri, Fen ve mühendislik uygulamalarının entegrasyonunda önemli bir rol oynamaktadır (Stohlmann vd., 2012). Ayrıca öğrencilerin okul başarılarında, olumlu tutum geliştirmelerinde ve motivasyonlarında öğretmenlerin yeterliklerine ilişkin görüşlerinin önemli bir yeri olduğu düşünülmektedir (Caprara vd., 2006). İlgili literatür incelendiğinde “Fen, Mühendislik ve Girişimcilik Uygulamaları”na ilişkin;? özellikle öğretmen yeterliklerine yönelik çalışmaların az sayıda olduğu gözlenmiştir. Bu bağlamda çalışmanın yeni bir alan olan “Fen, Mühendislik ve Girişimcilik Uygulamaları”nın öğretmenlerin yeterliklerine ilişkin görüşleri kapsamında incelenerek olası eksikliklerin giderilmesi yönünde bir veri kaynağı oluşturacağı göz önünde bulundurulduğunda;? alanyazına katkısının olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, yenilenen Fen Bilimleri dersi öğretim programında (MEB, 2018) yer alan “Fen, Mühendislik ve Girişimcilik Uygulamaları”na yönelik Fen Bilimleri dersi öğretmenlerinin yeterlikleri hakkındaki görüşlerini araştırmaktır. Yöntem: Çalışma;? bir ya da birkaç durumun kendi sınırları içerisinde bütüncül olarak analiz edildiği nitel araştırma yöntemlerinden olan “durum çalışması” desenindedir (Yıldırım ve Şimşek, 2013). Çalışmanın evrenini Türkiye’deki ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6, 7, 8. sınıflarında ders veren Fen Bilimleri öğretmenleri;? örneklemini ise Aydın, Denizli, Afyonkarahisar, Şanlıurfa illerindeki ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6, 7, 8. sınıflarında ders veren 27 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. 6 sorudan oluşan görüşme formu, ilgili alanyazın taraması yapılarak araştırmacılar tarafından hazırlanmıştır ve soruların hazırlanması aşamasında uzman görüşüne başvurulmuştur. Yanıtlar, 27 öğretmenden yazılı olarak toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizine başvurulmuştur. Bu aşamada toplanan veriler önce kavramsallaştırılmış, daha sonra ortaya çıkan kavramlara göre mantıklı bir biçimde düzenlenmiş ve bu düzenlemeye göre veriyi açıklayan temalar saptanmış;? en son aşamada ise bulgular yorumlanmıştır (Yıldırım ve Şimşek, 2013).