Havza bazlı yağmur suyu hasadı potansiyelinin belirlenmesi: Denizli Serinhisar ilçesi örneği

Abstract

Gün geçtikçe nüfusla birlikte artan su talebinin sonucunda su kaynakları hızla azalmaktadır. Sürdürülebilir bir gelecek için, su kaynakları yönetilmeli ve su kaynaklarıyla ilgili devamlı olarak yeni ve etkili stratejiler geliştirilmelidir. Sulama başta olmak üzere farklı amaçlar için kullanılan içme suyuna alternatif olarak hasat edilen yağmur suyu kullanılabilir.Tez kapsamında öncelikle yağmur suyu hasadının önemi vurgulanmış ve tarımsal yağmur suyu hasadından bahsedilmiştir. Yapılan çalışmada Serinhisar havzası, uydu görüntüleri ve CBS kullanılarak modellenmiştir. Havzaya etki eden üç meteoroloji istasyonundan alınan günlük yağış verileri, 1982-2021 yılları arası eksik yılları tamamlayacak biçimde Thiessen metodu ve basit doğrusal regresyon analizi uygulanarak işlenmiştir. CBS ve yağış-akış yöntemlerinden biri olan SCS-CN metodu kullanılarak Serinhisar havzasında yapılabilecek potansiyel yağmur suyu hasadı belirlenmiştir. Ek olarak, CBS ve çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Yöntemi entegre edilerek havza alanında potansiyel yağmur suyu hasadı bölgeleri belirlenmiştir. Yapılan hesaplamalar sonucunda bölgedeki tarım arazilerinin sulama ihtiyacının büyük bir bölümünün çeşitli tekniklerle toplanabilecek yağmur suyu ile karşılanabileceği saptanmıştır.

As a result of the increasing demand for water with the population, water resources are rapidly decreasing day by day. For a sustainable future, water resources must be managed and, new and effective strategies related to water resources must be developed continously. Harvested rain water can be used as an alternative to drinking water used for different purposes, especially for irrigation.Within the scope of the thesis, the importance of rainwater harvesting was emphasized and agricultural rainwater harvesting was mentioned. In the study, the Serinhisar basin was modeled using satellite images and GIS. Daily precipitation data from three meteorological stations affecting the basin were processed by applying Thiessen method and simple linear regression to complete the missing years between 1982-2021. Potential rainwater harvesting in the Serinhisar basin was determined by using the GIS with SCS-CN method, which is one of the precipitation-flow methods. In addition, by integrating GIS with the Analytical Hierarchy Method, which is one of the multiple-criteria decision making methods, potential rainwater collection areas in the basin were determined.As a result of the calculations, it has been determined that most of the irrigation needs of the agricultural lands in the region can be met with rain water that can be collected by various techniques.