Sosyokültürel bağlamın bir bileşeni olarak teknolojinin, fen bilimleri öğretmen adaylarının pedagojik inanç ve uygulamalarına yansıması

Abstract

21. yüzyılda yaşamamıza rağmen bu yüzyılı nasıl yaşamamız gerektiğinin kesin bir cevabı bulunmamakla birlikte, yadsınamayan bir gerçeklik olan “teknoloji” ile yaşamımızın şekillendiği görülmektedir (Turan vd., 2016). Yaşadığımız çağa miyop bir bakış açısıyla bakmak yerine söz konusu çağa ayak uydurmak tercih edilen bir durumdur. Bu durum, eğitimde de geçerlidir. Bilginin büyük bir hızla üretildiği ve yayıldığı bu çağda eğitim-öğretim faaliyetlerinin kalitesinin artması adına eğitim-öğretim ortamlarında teknoloji kullanımı kaçınılmaz bir durumdur. Eğitim dünyası için bu denli önemli olan teknolojinin daha geniş bir perspektiften ele alınmasında yarar vardır: Sosyokültürel bağlam. Robbins’e göre (2005) eğitim araştırmaları, sosyokültürel bağlamdan bağımsız değildir ve sosyokültürel bağlam;? en basit anlamda sosyal ve kültürel faktörlerin tümüdür (Baydar, 2011;? Tutar, 2012). Buna göre, öğretmenlerin inançları ve uygulamaları da sosyokültürel bağlamdan bağımsız şekilde değerlendirilemez (Mansour, 2013). Sosyo kültürel bağlam, farklı araştırmacılar tarafından “akrabalık, aile, cinsiyet, ekonomi, nüfus, normlar...” gibi farklı içeriklerde ve farklı sınıflandırmalarla ele alınmakla birlikte, “teknoloji” boyutu da bu bağlam içerisinde yer almaktadır (Mbiti, 1975;? Aytaç, 2006;? İşçi, 2007;? Tutar, 2012;? Özmenteş ve Adızel, 2017). Sosyokültürel bağlamda teknolojinin eğitimdeki rolünü irdelemek için kültür-eğitimteknoloji ilişkisi göz önünde bulundurulmalıdır. Yiğit’e göre (2014) teknoloji, Fen Bilimleri ile gerçek hayat arasında kurulan bir köprüdür. Bununla birlikte teknoloji ile soyut kavramların yer aldığı Fen Bilimleri dersinin anlaşılabilirliği sağlanabilir;? öğrenenlerin dikkati, motivasyonu ve ders başarısı arttırılabilir (Alakoç, 2003);? öğrenci aktif kılınabilir (Yiğit, 2014). Ayrıca teknolojinin eğitime entegresinde şüphesiz en etkili faktör öğretmenler olmakla birlikte geleceğin öğretmenlerini oluşturacak öğretmen adaylarının da belirleyici rolü üstlendiği söylenebilir. Bu çalışmada, sosyokültürel bağlamın bir bileşeni olarak bilgi ve iletişim teknolojilerinin, öğretmen adaylarının pedagojik inanç ve uygulamalarına etkilerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.