Fen bilimleri dersinde öğrencilerin sınıf-içi değerlendirme ortamına ilişkin algıları

Abstract

Öğrencilerin belirli bir alanda yetkinlik kazanmasının, yaşadıkları deneyimlerle ilgili olduğu düşünülebilir. Öğrenci sınıf-içinde olumlu ya da olumsuz bir takım deneyimler yaşayabilir. Öğrencinin sınıf içindeki öğrenmeyi değerlendirmesi fen bilimleri öğretim programında benimsenen bilimde yetkinlik için önemlidir diyebiliriz. Sınıf-içi değerlendirme ortamı;? değerlendirme amaçlarının ve değerlendirme görevlerinin belirlenmesi, değerlendirme kriter ve standartların düzenlenmesi, dönüt verilmesi ve değerlendirme sonuçlarının öğrencilerle paylaşılması gibi öğretmen tarafından gerçekleştirilen değerlendirme uygulamalarına ilişkin olarak öğrencilerin farklı türlerde algılayabildikleri bir ortamı ifade etmektedir (Brookhart, 1997). Öğrencilerin değerlendirme amaçlarını, görevlerini, bilmesi, standart ve kriterler hakkında bilgisinin olması ve dönütleri alması öğrenmesini planlaması açısından önemlidir. Öğrenmeyi öğrenme, bireyin kendi öğrenme eylemini etkili zaman ve bilgi yönetimini de kapsayacak şekilde bireysel olarak veya grup hâlinde düzenleyebilmesi için öğrenmenin peşine düşme ve bu konuda ısrarcı olma yetkinliğidir. Bu yetkinlik, bireyin var olan imkânları tanıyarak öğrenme ihtiyaç ve süreçlerinin farkında olmasını ve başarılı bir öğrenme eylemi için zorluklarla başa çıkma yeteneğini kapsamaktadır. Yeni bilgi ve beceriler kazanmak, işlemek ve kendine uyarlamak kadar rehberlik desteği aramak ve bundan yararlanmak anlamına da gelir (MEB, 2018). Buradan hareketle bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersinde sınıf-içi değerlendirme ortamına ilişkin algılarını ortaya koymaktır. Bu doğrultuda araştırmada Buldur ve Doğan (2014) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan “Fen Bilimleri Dersinde Öğrencilerin Sınıf-İçi Değerlendirme Ortamına İlişkin Algıları Ölçeği” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim öğretim yılının bahar döneminde Denizli ilinde bulunan ve seçkisiz olarak belirlenen bir ortaokulun 5., 6., 7. ve 8. sınıflarında eğitim öğretim gören toplam 450 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada tarama modellerinden genel tarama modeli kullanılmıştır. Elde edilen veriler, frekans ve yüzdeler hesaplanarak tablo hâlinde sunulmuş ve yorumlanmıştır. Öğrencilerin fen bilimleri dersinde sınıf içi değerlendirme ortamına ilişkin algılarının, cinsiyet, öğrenim gördükleri sınıf düzeyi vefen bilimleri dersi başarı notuna göre,anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığı belirlenmiştir. Araştırma bulgularından hareketle ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersinde sınıf-içi değerlendirme ortamına ilişkin algıları ile ilgili öneriler sunulmuştur.