Firmalarda etkinlik ölçümü: BİST bilişim sektörü örneği

Abstract

Günümüzde giderek artan rekabet, firmaları daha etkin çalışmaya yöneltmektedir. Bu nedenle firmaların etkinliklerinin ölçülmesi ve etkin olmaya firmaların etkinliklerini artırmanın yollarını araması gerekmektedir. Bu çalışmada BİST’de işlem gören Bilişim Sektöründeki firmaların etkinlikleri veri zarflama analizi yönteminin temel modellerinden olan girdi ve çıktı yönelimli CCR modeli kullanılarak araştırılmaya çalışılmıştır. Analizde kullanılan girdiler özkaynaklar, personel sayısı ve satışların maliyetidir. Çıktılar ise; satış gelirleri ve net dönem kârı değerleridir. Bu veriler Dea Solver Online (Veri Zarflama Analizi Programı) programı kullanılarak girdi yönelimli ve çıktı yönelimli olmak üzere ölçeğe göre sabit getiriye göre değerlendirilmiştir. Buna göre sektördeki etkin olan firmalar belirlenmiş ve etkin olmayan firmaların etkin konuma geçebilmeleri için analizde kullanılan girdi-çıktı değişkenlerinin sapmaları verilerek ne oranda iyileştirmeleri gerektiğinin belirlenmesine çalışılmıştır. Ayrıca etkin olan firmaların süper etkinlik skorları ile referans sıklığı skorları da belirlenmiştir.

Nowadays increasing competition leads firms to work more effectively. Therefore, measuring the effectiveness of companies and the ways of reforming ineffective companies are considered to be worth investigation. This study aims to investigate the BIST' traded on the activities of companies in the IT sector, using one of the basic model of data envelopment analysis method-input and output-oriented CCR model-. Inputs used in the analysis are equity, number of employees and the cost of sales. The outputs used in the analysis are sales revenue and net profit. The data set is evaluated by fix income method of Dea Solver Online (DEA Program), including input and output-oriented according to constant returns to the scale. Accordingly, this study determines the efficient companies in sector. It shows that the deviation of the input-output variables used in the analysis is to make inefficient companies efficient what percentage should improve. In addition, reference frequency and super efficiency scores of efficient companies themselves are also determined