Park Tasarımında Peyzaj Temelli Ziyaretçi Taşıma Kapasitesi Analizi

Abstract

Ziyaretçi Taşıma Kapasitesi (ZTK) bir alanda ekolojik bozunuma yol açmadan bulunulabilecek ve sosyal olarak kabul edilebilir en fazla kişi sayısı olarak tanımlanabilir. Bu çalışma ile peyzaj karakteri temelinde ZTK analizine ilişkin üç aşamalı bir yöntem, 342 ha Kırşehir Kocabey Kavak Plantasyon Sahası örneğinde önerilmektedir. İlk aşamada kilit ekolojik süreçlere dayalı Peyzaj Karakter Analizi ve Değerlendirmesinin (PKAD) yönlendirdiği park tasarımı gerçekleştirilmekte; ikinci aşamada, kullanımı sınırlandıran etmenlere dayalı ZTK ölçümleri yapılmaktadır. Üçüncü aşama ise ekonomik değerlendirmeleri kapsamaktadır. PKAD’a göre alanın, %47’si yüksek peyzaj duyarlılığı göstermekte ve %27’si sınırlı kullanıma olanak vermektedir. Tasarlanan park için yıllık ZTK en az 64.050, en fazla 101.220 kişi olarak hesaplanmıştır. Bu değerler, kısıtlayıcılar olmaksızın hesaplanan ZTK’nın %33’üne karşılık gelmektedir. Peyzaj duyarlılığı, kullanımlar için temel sınırlandırıcı olarak alındığında ve bu duyarlılığa neden olan etmenler, rekreasyonel kullanımı sınırlandıran faktörlerle bir arada değerlendirildiğinde koruma-kullanım dengesinin kurulabilmesi olasılığı oluşabilir. Böylece hem peyzajın hem de rekreasyonel olanakların sürekliliği sağlanabilir.