KUDA / ĞUDA SÖZCÜĞÜ ÜZERİNE

Abstract

Anadolu ağızları söz varlığı üzerinde yapılan çalışmalar, başka ülkelerde yaşayan Türk topluluklarının dilinde de birçok ortak nokta olduğunu göstermektedir. Evlilik yoluyla kurulan akrabalıkta kullanılan dünür ve kız istemeye giden aracı kişi anlamında olan ?uda ülkemizde özellikle Tatar göçmenlerinde ve Doğu Anadolu ağızlarında görülür. İlk olarak Mukaddimetül-Edebde tespit edilen ?uda sözcüğünün Moğolca yoluyla dilimize geçtiği anlaşılmaktadır. Günümüz Türk lehçelerinde dünür karşılığı olarak genellikle ?uda kullanılmaktadır. Oğuz lehçeleri arasında Anadolu ve Gagavuz Türkçelerinde dünür tercih edilmektedir. Doğu Anadolu ağızlarında yer yer ?uda / ?oda / ?uda sözcükleri görülse de bunlar İlhanlı sonrası Moğol ve Tatarların etkisiyle ağızlara yerleşmiş biçimlerdir.