Ülseratif Kolit Modelinde Momordica charantia’nın İyileştirici Etkilerinin Moleküler Mekanizmalarının Araştırılması

Abstract

İnflamatuar bağırsak hastalıkları gastrointestinal sistemin kronik, tekrarlayıcı inflamatuar hastalıklarıdır. Kronik inflamatuar bağırsak hastalıklarının, ağızdan rektuma kadar bütün sindirim kanalını tutan Crohn Hastalığı (CH) ile sadece kolonu tutan Ülseratif Kolit (ÜK) olmak üzere başlıca iki tipi vardır. Otoimmün bir hastalık olarak tedavi edilen ÜK?in tedavisi anti- inflamatuar ilaçlarla, immünosupresyonla ve immün cevabın özgün bileşenlerini hedefleyen immünoterapi iledir. Ülkemizde, Momordica charantia (kudret narı) bitkisi bu hastalığın tedavisinde ve yan etkilerinin azaltılması için halk arasında çok fazla kullanılmaktadır. Fakat bu bitkinin iyileştirici etkisinin olup olmadığı ve varsa nasıl bu etkiyi gösterdiği hakkında bilimsel literatürde bir bilgi yoktur. Önerilen bu çalışmada ülkemizde geleneksel tedavide kullanılan ve etki mekanizması üzerine yeteri kadar bilgi bulunmayan kudret narının (M. charantia) ülseratif kolit modelinde iyileştirici etkilerinin moleküler yaklaşımlar ile aydınlatılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda; projede öncelikle Wistar albino sıçanlarda trinitrobenzen sülfonik asit (TNBS) ile ÜK modeli oluşturuldu. Deneysel ÜK oluşturulan sıçanlara kontrol ile eş zamanlı olarak M. charantia (MC) intragastrik gavaj ile verilerek deneysel ÜK oluşumu, iyileşmeler/değişiklikler histolojik boyamalarla tespit edildi. Çalışılan MC?nin etkilerinin moleküler düzeyde tanımlanması için ÜK patogenezinde rol aldığı bilinen genlerin [IFN-?, CARD15/NOD2, GATA3, CCL17, MMP9, TNF?, TIMP1, STAT1, STAT3, JAK2, NF-kB1, 18S (normalizasyon geni), IL-1?, IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, IL-10, IL-13 ve IL-23R] mRNA ve protein ifade düzeyleri saptandı. Ayrıca serum aspartat ve alanin aminotransferaz ve laktat dehidrogenaz aktivite ölçümleri ile kudret narının olası toksik etkileri araştırıldı. Sonuç olarak, bu çalışmada kudret narı tüketiminin ülseratif kolit hastalığında önemli bir alternatif bitkisel tedavi etmeni olabileceği gösterilmiştir.