Proje tabanlı çevre eğitiminin öğretmen adaylarının çevre bilincine ve epistemolojik inançlarına etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, proje tabanlı öğrenme modeli ile geleneksel öğretim yöntemlerinin etkisinin; fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançları, çevre bilgi düzeyi, çevre tutum ve davranış boyutlarıyla karşılaştırmak olarak saptanmıştır. Proje tabanlı öğrenme modelinin uygulandığı deney grubu ile kontrol grubu arasındaki farklılıkları ortaya koymak amacıyla ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırma örneklemini 2010-2011 öğretim yılı bahar döneminde, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı'nda 3. sınıfta öğrenim gören ve "Çevre Bilimi" dersini alan 53 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Deney grubundaki öğretmen adaylarına, Çevre Bilimi dersi proje tabanlı öğrenme modeli çerçevesinde planlanmış ve uygulanmıştır. Kontrol grubunda ise geleneksel öğretim yapılmıştır. Uygulama öncesinde ve sonrasında her iki grupta öğretmen adaylarına 5'li likert tipinde Epistemolojik İnanç, Çevre Bilgi, Çevre Tutum ve Çevre Davranış Ölçekleri uygulanmıştır. Verilerin analizinde istatiksel analiz yöntemleri ile ön test ve son test puanları kullanılarak gruplar arasında karşılaştırmalar yapılmıştır. Yöntem ve cinsiyetin bağımsız değişken olarak alındığı iki faktörlü ANOVA ve ANCOVA sonuçları .05 anlamılık düzeyinde değerlendirildiğinde; fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançları, çevreye yönelik tutumları ve davranışlarına ilişkin ortalamanın grup ve cinsiyet değişkenine göre farkılılık göstermediği bulunmuştur. Deneysel işlem sonrası öğretmen adaylarının çevreye ve çevre sorunlarına yönelik bilgi düzeyleri arasında ise proje tabanlı öğrenme modelinin uygulandığı deney grubu lehine anlamlı bir farklılık vardır. Çoklu regresyon sonuçlarına göre çevre bilgi ölçeğinin istatistiksel anlamda çevre tutum düzeyi üzerinde etkili olması, fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre bilgilerinin, çevre tutum düzeylerinin bir yordayıcısı olduğunu göstermektedir. Araştırmada elde edilen bulgular ilgili alan yazında tartışılmış, eğitimcilere ve araştırmacılara bazı önerilerde bulunulmuştur.

The aim of this study is to determine the effect of project based learning on preservice science teachers' environmental perceptions as a means of epistemological beliefs, environmental knowledge, environmental attitudes and behaviors by comparing differences among these dimensions when considering environmental approaches based on project based learning model and tradtional teaching model. Fort his purpose, quasiexperimental model with the pre-test post-test experimental model with a control group was used to explore the differences between experimental group in which project based environmental education learning was conducted and control group in which traditonal environmental education was conducted. The participants of the study were third class 53 preservice science teachers who enrolled in the course of Environmental Science offered in the department of Elementary Science Education at Pamukkale University in the spring term of education years of 2010-2011. In the experimental group Environmental Science course was designed based on project based learning whreas in the control grup the course was conducted tradionally. Before and after the treatment in both groups the Likert type scales of Epistemological Beliefs, Environmental Knowledge, Environmental Attitudes and Behaviors were applied to get quantitative data. In the analyzing data, pre and post scores of preservice teachers were compared as regard to between gruops by using inferentail statistics. According to the results of two factorial ANOVA and ANCOVA with goup and gender as independent variables at the significance level of .05, there were no significant mean differences in the preservice teachers' epistomological beliefs, environmental attitudes and behaviors neither group nor gender. After the tretament, there was only a significant mean difference in preservice teachers' environmental knowledge levels in favour of experimenatal group. Further analysis with Multiple Regression indicated that environmental knowledge scales of students had a significant effect on their environmental attitudes. The findings of the study were deliberated in the light of the related literature, and that some suggestions and implications were given to teacher educators and educational reserchers.