Sekizinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanma düzeyleri ile okuduğunu anlama başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, sekizinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanma düzeyleri ile okuma anlama başarımları arasında nasıl bir ilişki vardır sorusunu yanıtlamak amacıyla ilişkisel tarama modelinde, nicel araştırma yöntemine başvurularak yapılmıştır. Araştırma; 2021–2022 eğitim-öğretim yılında, Adana'nın Çukurova ilçesinde, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ortaokullarda okuyan sekizinci sınıf öğrencileriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, okuma anlama başarımı testi ve üstbilişsel okuma stratejileri ölçeği kullanılmıştır. Verilerin dağılım özelliği dikkate alınarak güvenilirlik analizleri, betimleyici analizler, Pearson korelasyon ve regresyon analizi, Kruskal Wallis-H ve Mann-Whitney-U testi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ölçek genelinde üstbilişsel okuma stratejilerinin, boyutsal anlamda da genel okuma ve destekleyici okuma stratejilerinin katılımcılar tarafından orta düzeyde kullanıldığı; sorun çözme stratejilerinin ise yüksek düzeyde kullanıldığı anlaşılmıştır. Katılımcıların okuma anlama başarımı orta düzeyde bulunmuştur. Genel okuma, sorun çözme ve destekleyici okuma stratejileri ile okuma anlama başarımı arasında pozitif yönde, orta düzeyde, anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Genel okuma, sorun çözme ve destekleyici okuma stratejilerinin okuma anlama başarımının anlamlı bir yordayıcısı olduğu anlaşılmıştır. Okuma anlama başarımında, genel okuma stratejileri, %44 oranında; sorun çözme ve destekleyici okuma stratejileri ise %40 oranında bir varyans açıklamıştır. Üstbilişsel okuma stratejileri (ölçeğin geneli) ile okuma anlama başarımı arasında pozitif yönde, yüksek düzeyde, anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Üstbilişsel okuma stratejilerinin okuma anlama başarımının anlamlı bir yordayıcısı olduğu, okuma anlama başarımında %55 oranında bir varyans açıkladığı anlaşılmıştır. Genel okuma, sorun çözme ve destekleyici okuma stratejileri boyutlarındaki sıralama ortalamaları ile üstbilişsel okuma stratejileri ölçeğinin geneline yönelik sıralama ortalamaları; okuma anlama başarımı düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermiştir.

This research was conducted using the quantitative research method in the relational survey model in order to answer the question of what kind of relationship is there between the level of using metacognitive reading strategies and reading comprehension performance of eighth grade students. Research; it was held in the 2021-2022 academic year with eighth grade students studying in official secondary schools affiliated to the Ministry of National Education in the Çukurova district of Adana. Reading comprehension achievement test and metacognitive reading strategies scale were used in the study. Reliability analyses, descriptive analyses, Pearson correlation and regression analysis, Kruskal Wallis-H and Mann-Whitney-U tests were performed considering the distribution of the data. As a result of the research, metacognitive reading strategies were used at a moderate level throughout the scale. General reading and supportive reading strategies were also used at a moderate level. Problem solving strategies were used at a high level. The reading comprehension achievement of the participants was found to be moderate. A positive, moderate and significant relationship was found between general reading, problem solving and supportive reading strategies and reading comprehension achievement. It has been found that general reading, problem solving and supportive reading strategies are significant predictors of reading comprehension achievement. General reading strategies explained a 44% variance in reading comprehension performance. Problem solving and supportive reading strategies, on the other hand, explained a 40% variance. A positive, high-level, significant relationship was found between metacognitive reading strategies and reading comprehension achievement. It was found that metacognitive reading strategies were a significant predictor of reading comprehension performance and explained a 55% variance in reading comprehension. Ranking averages in the dimensions of general reading, problem solving and supportive reading strategies, and rank averages for the overall metacognitive reading strategies scale; showed a significant difference according to the level of reading comprehension achievement.