Akılcı duygusal eğitimin yatılı ve yatılı olmayan ortaokul öğrencilerinin zorbalığa maruz kalma düzeylerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, akılcı duygusal eğitimin yatılı ve yatılı olmayan ortaokul öğrencilerinin zorbalığa maruz kalma düzeyleri üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada, yatılı olan ve yatılı olmayan öğrencilerde ayrı ayrı olmak üzere iki deney ve iki kontrol grubu bulunmaktadır. Araştırma, deney ve kontrol gruplarında, 15'er öğrenciden oluşan 60 yedinci ve sekizinci sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Araştırmanın denekleri 2017-2018 eğitim-öğretim yılında bir yatılı bölge ortaokulunda öğrenim gören 139 yedinci ve sekizinci sınıf öğrencisi arasından seçilmiştir. Araştırmada, öğrencilerin akran zorbalığına maruz kalma düzeyleri "Akran Zorbalığı Ölçeği"nin "Kurban" alt ölçeği ile ölçülmüştür. Deney gruplarına, haftada bir oturum olmak üzere 10 hafta süre ile akılcı duygusal eğitim programı uygulanırken, kontrol gruplarına herhangi bir işlem uygulanmamıştır. Deneklere işlem öncesi ölçümün uygulanmasından bir hafta sonra deneysel işleme başlanmış; uygulamanın son oturumundan bir gün sonra işlem sonrası ölçüm; bir ay ve üç ay sonra da izleme ölçümleri yapılmıştır. Araştırmada öntest-sontest kontrol gruplu, iki faktörlü (2x4) karışık desen kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde; ilişkili gruplar arası farkın anlamlılığını incelemek için Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi, bağımsız iki grup arası farkın anlamlılığını incelemek için Mann Whitney U-Testi ve grup içi tekrarlı ölçümler arası farkın anlamlı olup olmadığını incelemek için ise Friedman Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, akılcı duygusal eğitim programının öğrencilerin zorbalığa maruz kalma düzeylerini azaltmada etkili olduğu ve bu etkinin bir aylık ve üç aylık izleme dönemi sonunda da devam ettiği bulunmuştur.

This research aims to study the effect of rational emotive education boarding and non-boarding secondary school students levels of exposure to bulliying. The research consisted of two experimental and two control groups each from the boarding and extern students and was carried out with 15 students in each groups, 60 students in total from the seventh and eighth grades. Participants for the research were obtained from 139 seventh and eighth grade students attending a regional boarding secondary school in the 2017-18 school year "Victim" subscale adapted out of the peer bullying scale was used to measure the students' levels of exposure to peer bullying during the investigation. Experimental groups received a ten-week rational-emotive education, one session each week and no education was given to members of the control groups. The scales were administered to subjects one week after the pre-treatment measurement; a day after the last session of the treatment, posttest was measured and follow-up measurements were done both one month and three months later. In the research, a two-factor (2x4) mixed pattern was used with pre-test-post-test control group. For the analysis of the data obtained, Wilcoxon Signed Ranks Test was used in order to examine the significance of the difference between the related groups. While Mann Whitney U-Test was used to examine the significance of the difference between two independent groups, Friedman Tests were used to examine whether there were significant differences between measurements within groups. The findings of the research were as follows: the rational emotional education program applied was effective in reducing students' levels of bullying. This positive effect was also witnessed at the end of a monthly and quarterly follow-up period.