Zemin kesme kutusu deneyinde kesme hızının zemin parametrelerine olan etkisinin incelenmesi.

Abstract

Zeminlerin kayma mukavemeti parametreleri, yerbilimleri ile ilgili mühendislik tasarımlarında kullanım açısından büyük önem ta?ımaktadır. Zeminlerin kayma mukavemetlerinin belirlenmesi amacıyla üç eksenli basınç dayanımı, serbest basınç dayanımı ve kesme kutusu deneyleri yapılmaktadır. Deneylerle elde edilen kayma mukavemeti parametrelerinin doğru bir ?ekilde belirlenmi? olması yapılacak mühendislik tasarımı açısından önemlidir. Bu çalı?mada, kesme kutusu deneyinde kesme hızının, Denizli bölgesi Neojen çökellerinden alınan farklı oranlarda kil ve kum içeriğine sahip 4 farklı numunenin kayma dayanımı parametreleri üzerindeki etkisi incelenmi?tir. Bu kapsamda deney örnekleri 6*6*2 cm boyutlarında hazırlanmı? ve hem drenajlı hem de drenajsız ko?ullarda 54.5 kPa, 109 kPa ve 218 kPa normal gerilme değerleri altında 0.05 mm/dak ile 5 mm/dak arasında deği?en 9 farklı kesme hızında 207 adet kesme kutusu deneyi yapılmı? ve tüm sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirilmi?tir. Sonuçlar incelendiğinde 4 farklı numune için farklı sonuçlar elde edilmi?tir. Genel anlamda bakıldığında kesme hızı arttıkça içsel sürtünme açısı (?) ve pik kayma dayanımı değerlerinin belli bir miktar arttığı gözlenmi?tir. ?çsel sürtünme açısındaki deği?im birkaç örnek için 1-1.5 derece iken diğer örneklerde 2-3 dereceyi bulan artı?lar gözlenmi?tir. Kohezyon (c) değerlerinin ise genel anlamda az miktarda dü?tüğü ya da kesme hızından çok fazla etkilenmediği görülmü?tür fakat drenajsız ko?ullarda örnek tamamen su içerisinde kesildiği durumlarda özellikle killi zeminlerde kohezyonun belli bir oranda azaldığı görülmü?tür. Soil shear strength parameters are very important in usage for engineering design in geological engineering. Triaxial compression test, unconfined compressive strength test and shear box test are performed to determine the shear strength of soils. Having accurately determined the experimentally obtained shear strength parameters is important in engineering design. In this study, the effects of the shear rate on strength parameters of four differents sample with clay and soil content which was taken from Neogene sediments in Denizli was investigated. In this context, the samples prepared 6*6*2 cm in size and 207 experiments were performed in the range of 0.05 mm/min to 5 mm/min 9 different shear rates, under 54.5, 109, 218 kPa normal stresses and all results were statistically evaluated. When the results were examined, for 4 different samples, different results were obtained. Generally we saw that with the increase of the shear rate, internal friction angles (?) and peak shear strength values were alse increased by a certain amount. For a few samples the change in internal friction angle is 1-1.5 degree but in the other samples the the internal friction angles were increased approximately 2-3 degree. It was observed that cohesion (c) values were not affected by the shear speed a lot or decreased a little bit but in undrained conditions where the samples were sheared completely in water, especially in clayey soils the cohesion values have been reduced by a certain percentage.