Yoğun bakımda APACHE II, APACHE IV ve SAPS III skorlama sistemlerinin prognoz öngörüsü bakımından karşılaştırılması

Abstract

Yoğun bakım ünitelerine, eş zamanlı olarak birçok sorunu bulunan ve tedavi maliyetleri yüksek olan hastaların kabul edilmesinden dolayı mortalite ve morbiditenin önceden belirlenebilmesi önem kazanmaktadır. Bu nedenle, skorlama sistemlerinin üçüncü kuşak versiyonları geliştirilmiştir. Çalışmamızda, APACHE IV ve SAPS III skorlama sistemlerinin etkinliğini retrospektif olarak analiz etmeyi amaçladık.Bu retrospektif çalışma, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Araştırma ve Uygulama Hastanesi Anestezi Yoğun Bakım ünitesinde Temmuz 2011 Ekim 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. 18 yaşından büyük, en az 24 saat yoğun bakımda tedavi gören 487 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Koroner arter baypas cerrahisi geçiren, majör yanığı olan, organ nakli yapılan, birçok kez yoğun bakıma kabul edilen hastanın ikinci ve diğer kabulündeki veriler, diğer bir yoğun bakımdan devir alınan hastalar çalışma dışı tutularak retrospektif olarak incelenmiştir. Hastaların cinsiyet, yaş, ağırlık, giriş tanısı, yoğun bakım ünitesine geldiği yer, entübe olup olmadığı, yandaş hastalıkları, APACHE II, IV ve SAPS III skorları, yoğun bakım ünitesine gelmeden önce hastanede yatış, yoğun bakımda kalış ve mekanik ventilasyon süreleri kaydedilip mortaliteye etkileri analiz edilmiştir.Mortalite, %26,1 idi. Yoğun bakıma hastalar en çok ameliyathaneden (%54,6) kabul edildi. En sık giriş tanısı, solunum yetmezliği (%30,7) idi. Mortalite, en sık diğer servislerinden gelen hastalarda görüldü (%48). Skorlama sistemlerinin ortalama değerleri, ölenlerde yaşayanlardan anlamlı olarak yüksekti ancak standardize edildiğinde skorlama sistemleri arasında anlamlı fark yoktu. Yandaş hastalıklardan jinekolojik, hematolojik, respiratuvar maligniteler ve gastrointestinal sistem hastalıklarında mortalite anlamlı olarak yüksek idi (p<0,05). Yapılan lojistik regresyon analizinde; acil servisten kabul ve yoğun bakımda yatış süresi ile mekanik ventilasyon süresi uzun olan hastalarda mortalite riskinin arttığı görülmüştür. En doğru mortalite tahmini, sırasıyla, SAPS III>APACHE II>APACHE IV olarak gözlendi.Sonuç olarak; sınırlı hasta sayısına rağmen SAPS III ve APACHE II sisteminin APACHE IV'ten daha iyi mortalite tahmininde bulunduğu sonucuna vardık.Anahtar kelimeler: yoğun bakım, skorlama sistemi, mortalite, SAPS III, APACHE

Determination of mortality and morbidity is come into question because of admission of patients, who have simultaneously many problems and whose costs of treatment are high, to the intensive care units. For this reason, third generation versions of scoring systems were developed. In our study, we aimed to analyse effectiveness of APACHE II and SAPS III scoring systems retrospectively.This retrospective study was performed in Anesthesia Intensive Care Unit of Research and Training Center of Pamukkale University between July 2011 October 2011. 487 patients were included trial who were older than 18 years old and were treated at least 24 hours in intensive care. Patients were viewed excluding who were underwent coronary artery bypass surgery, who have major burn, who have been transplanted any organ, who have been transfered from another intensive care and by excluding the data of patients who admitted to intensive care many a time, at second and another admissions. Gender, age, weight, admission diagnosis, place from where admitted, intubation state, simultaneously illness, SAPS III, APACHE II and APACHE IV scores, time of stay in intensive care and in hospital before intensive care and mechanical ventilation of patients were recorded and their effects to mortality were analysed.Mortality was 26.1%. Patients were admitted to intensive care most from operating room (54.6%). The most frequent admission diagnosis was respiratory failure (30.7%). Mortality has been seen mostly at patients come from other services (48%). Mean values of scoring systems at patients died were significantly greater than patients lived but there has been no significant difference between scoring systems when they have been standardized. Through the simultaneous illness, mortality was significantly greater at gynecological, hematological, respiratory malignities and gastrointestinal diseaes (p<0.05). In logistic regression analysis; risk of mortality has increased at the patients who have been admitted from emergency services and who have long stay times in intensive care and mechanical ventilation. The most correct mortality estimation has been observed, respectively, SAPS III>APACHE II>APACHE IV.In conclusion; despite the limited number of patients, we concluded that SAPS III and APACHE II systems had estimated mortality beter than APACHE IV.Key words: intensive care, scoring systems, mortality, SAPS III, APACHE IV