Çalışma koşullarının verimlilik etkilerinin analizi: Denizli ili tekstil sektörü örneği

Abstract

Araştırmanın amacı, tekstil sektörü örneği ile işçi ve işveren açısından verimliliği etkileyen çalışma koşullarını tespit etmektir. Bu bağlamda ilki, ‘Türkiye ve TR32 Bölgesi tekstil sektöründe ücretli, maaşlı, yevmiyeli çalışan açısından verimliliği etkileyen çalışma koşulları ve sosyo-demografik özellikler nelerdir?’; ikincisi ‘Türkiye ve TR32 Bölgesi imalat sektöründe işveren açısından verimliliği etkileyen çalışma koşulları ve sosyo-demografik özellikler nelerdir?’; üçüncüsü ise ‘Denizli İlinde işveren, beyaz ve mavi yakalı işçiler açısından tekstil sektörü örneği ile verimliliği etkileyen çalışma koşulları ve sosyo-demografik özellikler nelerdir?’ olmak üzere üç araştırma sorusu belirlenmiştir. Karma yönteme dayalı araştırma, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, verimlilik olgusu ve çalışma koşulları yazın taraması yöntemi ile incelenmiştir. Nicel bulguları içeren ikinci bölüm, verimlilik ve ücret arasında anlamlı bir ilişki olduğu varsayımı altında kurgulanmış, analizler ücretli, maaşlı, yevmiyeliler için TÜİK 2019 yılı Hanehalkı İşgücü Anketi Mikro Veri Seti; işverenler için 2020 yılı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Mikro Veri Seti aracılığı ile yapılmıştır. Ücret ve gelir ile verimlilik arasındaki ilişki, sosyo-demografik özellikler ve çalışma koşullarından oluşan değişkenler üzerinden Mann-Whitney-Wilcoxon analizi ile incelenmiştir. Nitel yönteme dayalı üçüncü bölüm, Denizli’de otuz üç katılımcıyı kapsayan ve yüz yüze yapılan görüşmelerden elde edilen bulguların içerik analizi yöntemi ile yorumlanmasından oluşmaktadır. Nicel bulgulara göre ücretli, maaşlı, yevmiyeli çalışanlar açısından; tekstil sektöründe erkek olmak ve her iki cinsiyet içinde; kayıtlı, düzenli bir işyerinde, sürekli ve tam zamanlı çalışmak, ücreti dolayısıyla verimliliği arttıran özelliklerdir. Türkiye imalat sektöründe ise erkek işveren olmak; her iki cinsiyet içinde kayıtlı çalışmak daha yüksek gelirin, dolayısıyla verimliliğin belirleyicileridir. Nitel araştırma bulgularına göre; tüm katılımcılar açısından verimliliği en çok etkileyen koşul ücret düzeyi; en az etkileyen koşul ise sosyo-demografik özelliklerdir.

The aim of the research is to determine the working conditions that affect productivity in terms of workers and employers through the example of the textile sector. In this respect, three research questions have been identified. The first: ‘What are the working conditions and socio-demographic characteristics that affect productivity in terms of wage, salaried and casual employees in the textile sector in Türkiye and TR32 Region?’; The second: ‘What are the working conditions and socio-demographic qualities affecting productivity for employers in the manufacturing sector of Türkiye and TR32 Region?’ Finally, the third: ‘What are the working conditions and socio-demographic characteristics that affecting productivity with the example of the textile industry in terms of employers, white and blue collar workers in Denizli?’ The research is based on mixed method and composed of three parts. In the first part, the concept of productivity and working conditions are examined using the literature review method. The second part, which includes the quantitative findings, is founded on the assumption that there is a significant relationship between productivity and wages, analyzes are established on the Turkish Statistical Institute’s 2019 Household Labour Force Survey Micro Data Set for waged, salaried and casual wage earners; analyzes for the employers, are established on The 2020 Income and Living Conditions Survey Micro Data Set. The relationship between wage, income and productivity was examined with the Mann-Whitney-Wilcoxon analysis on variables consisting of socio-demographic characteristics and working conditions. The third part, focuses on the qualitative method and using the content analysis method, it comprises the interpretation of the findings derived from face-to-face interviews with thirty-three participants in Denizli. In accordance with the quantitative findings, in terms of waged, salaried, casual employees; being male in the textile industry and for both genders; continuous and full-time work in a registered, regular workplace are features that increase productivity due to wages. Being a male employer in the Turkish manufacturing sector and formal employment for both genders are determining factors of higher income and therefore productivity. According to qualitative research findings; the condition that affects productivity for all participants the most is the level of pay while on the other hand, the condition with the least impact is socio-demographic qualities.