Okul yöneticileri ve öğretmenlerin çatışma eylem stillerine ilişkin algılarının belirlenen değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu çalışmayla okul yöneticileri ve öğretmenlerin çatışma eylem stillerine ilişkin algıları ve bunun kişisel özelliklerine göre farklılık gösterip/göstermeme araştırılmıştır. Araştırmada “tarama modeli” kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2022–2023 eğitim yılı Denizli ili Merkezefendi ve Pamukkale ilçelerinde görev yapan yönetici ve öğretmenler “Seçkisiz örnekleme” yöntemiyle seçilen 238 kişide veriler toplanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgiler” ve “Çatışma Eylem Stilleri Ölçeği” olarak iki bölümden oluşmaktadır. Yönetici ve öğretmenlerin çatışma eylem stilleriyle ilgili olarak en yüksek seviye “Çok fazla” düzeyinde “Gerçek, sürekli araştırılarak keşfedilir” Maddesindedir. Bunu “Fazla” düzeylerinde “Gerçek bilgidedir, çoğunluğun düşüncelerinde değil.” Maddesi ve “Kazanacaklarına inanan insanlar kazanırlar” maddeleri izlemektedir. Çatışma eylem stilleriyle ilgili yönetici ve öğretmenlerin çatışma eylem stillerinde en yüksek düzey karşı koyma stili ön plana çıkarken kolaylaştırma, uzlaştırmacı stiller fazla düzeyde, zorlaştırmacı stil orta düzeyde izlemiştir. En düşük çatışma stili ise orta düzeyde kaçınmacı stildir. Okul yöneticileri ve öğretmenlerin çatışma eylem stillerine ilişkin algı düzeyleri okul yöneticileri ve öğretmenlerin cinsiyet, yaş, medeni durum ve eğitim durumuna göre farklılık göstermez iken kıdem, çatışma yönetimiyle ilgili eğitim alma ve göreve göre farklılık göstermiştir. Kıdeme göre çatışma eylem stillerinde 1-10 yıl kıdemlilerin daha çok kaçınmacı stilleri yüksek iken zorlayıcı stilleri kıdemi fazla (21 yıl ve üzeri) olanların daha yüksektir. Kıdemi az olanlar kaçınırken kıdemi fazla olanlar zorlamayı tercih etmektedirler. Çatışma eylem stilleri alt boyutları ve genel algılarının çatışma yönetimi ile vii ilgili eğitim alma durumlarına göre zorlayıcı ve uzlaştırmacı boyutlarda çatışma yönetimi ile ilgili eğitim alanların almayanlardan daha yüksek çatışma eylem stilleri düzeyine sahip oldukları görülmektedir. Yönetici ve öğretmenlerin çatışma eylem stillerinin göreve göre kaçınmacı boyutta öğretmenler lehine, kolaylaştırıcı ve karşı koyucu boyutlarda ise müdür yardımcıları lehine yüksektir. Öğretmenler kaçınma, müdür yardımcıları ise kolaylaştırma ve karşı koymada yüksek ortalamalara sahiptirler.