Klivus ve foramen magnum ölçüleri ile posterior kranial fossa hacminin temporal bt görüntüleri aracılığıyla cinsiyet tahmininde kullanılması.

Abstract

Bütünlüğü bozulmamış insan iskeletlerinde ve bilhassa kafataslarında cinsiyet tahmini çeşitli metodlarla yüksek doğrulukta yapılabilmekteyken, parçalanmış ve küçük kemik parçalarının kaldığı kafatası kemiklerinde bu alandaki bilgiler ve yöntemler oldukça kısıtlıdır. Bu çalışmada kafatası kemiklerinde cinsiyet tahminine yardımcı olması açısından kafatası tabanında yer alan foramen magnum, klivus, posterior kranial fossa gibi anatomik oluşumlardan yararlanmak ve bunu yaparken kolaylıkla ulaşılabilecek Bilgisayarlı Tomografi metodunu kullanarak standart oluşturmak amaçlanmıştır. Bu çalışmada 01/09/2012-28/02/2014 tarihleri arasında Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalında yaşları 18 ile 65 arasında değişen 126?sı kadın ve 93?ü erkek olmak üzere toplam 219 kişinin çeşitli sebeplerle çekilmiş ve sonucu doğal olarak rapor edilmiş Temporal BT görüntülerinin tamamı kullanılmıştır. Grafik tablet yardımı ve BT çalışma istasyonundaki merkezi sistemin teknik özellikleri kullanılarak; Temporal BT?de foramen magnum uzunluğu, genişliği, alanı, çevresi; klivus uzunluğu, en dar yeri ve genişliğinin ölçüleri ile posterior kranial fossa hacmi tespit edilmiştir. Hacim ölçümü Cavalieri prensibi kullanılarak yapılmıştır. Yapılan istatistik sonuçlarına göre foramen magnum uzunluğu, genişliği, çevresi ve alanı erkeklerde kadınlara göre anlamlı derecede daha yüksek saptanmıştır (p<0.05). Ortalama foramen magnum uzunluğu, foramen magnum genişliği, foramen magnum alanı ve foramen magnum çevresi erkeklerde sırasıyla 37.02 ± 2.29 mm, 32.48 ± 2.43 mm, 885.97 ± 102.74 mm² and 115.68 ± 6.86 mm olup, bu değerler kadınlarda sırasıyla 35.29 ± 2.47 mm, 30.31 ± 2.09 mm, 782.92 ± 95.92 mm², 108.71 ± 7.25 mm?dir. Klivusun uzunluğu ve genişliği erkeklerde kadınlara göre anlamlı derecede daha yüksek saptanmıştır (p<0.05). Klivus genişliğinin ortalama değerleri erkeklerde 23.91 ± 2.3 mm ve kadınlarda 23.09 ± 1.99 mm?dir. Ancak klivusun en dar yerinde erkek ve kadınlar arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Posterior kranial fossa hacmi erkeklerde (116.64 ± 20.69 cm³) kadınlara (94.84 ± 18.98 cm³) göre anlamlı derecede daha geniş saptanmıştır (p<0.05). Ayrıca çalışmamızda foramen magnum uzunluk/genişlik indeksi (foramen magnum indeksi) hesaplanmıştır ve kadınlarda (1.16 ± 0.08) erkeklere (1.13 ± 0.08) göre anlamlı derecede daha yüksek saptanmıştır. Son olarak çalışmamızda; tanımlayıcı istatistiğin yanı sıra diskriminant fonksiyon analizi ve lojistik regresyon analizi ile denklem oluşturma yoluna da gidilmiştir. Diskriminant fonksiyon analizi sonucunda elde edilen denkleme göre her iki cinsiyet için doğru sınıflandırma yüzdesi %81.3, kadınlar için %88.9; erkekler için ise %71.0?dir. Regresyon analizi sonucunda da bir denklem elde edilmiştir. Bu regresyon denklemine göre kadınların %87.3?ü; erkeklerin %71?i doğru tahmin edilmiştir. Cinsiyet tahminindeki toplam uyum (crude) ise %80.4?dür. Hem diskriminant fonksiyon analizinde hem de lojistik regresyon analizinde elde edilen kappa (gerçek tutarlılık) değeri % 60.1 olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, incelenmiş bireyler arasında foramen magnum, klivus ve posterior kranial fossa gibi kranium yapılarının her birinde cinsel dimorfizm bulunduğu ve adli araştırmalarda iskelet kalıntılarının kimliklendirilmesinde kullanılabileceği kanaatine varılmıştır.