Analysis of Risk Factors Associated with Candidemia Among Patients with or without COVID-19 in Intensive Care Units During the Pandemic Process: A Multicenter Study

Abstract

Giriş: Bu çalışmanın amacı, yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) COVID-19 olan ve olmayan hastalarda kandidemi risk faktörlerini ve ölüm oranlarını araştırmaktır. Materyal ve Metod: Çalışma Türkiye’de sekizi üçüncü basamak dördü ikinci basamak olmak üzere 12 merkezde yürütülen çok merkezli retrospektif gözlemsel bir çalışmadır. 01.01.2020 ve 31.12.2021 tarihleri arasında 18 yaş ve üzeri yoğun bakımda takip edilen ve kandidemi gelişen tüm hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastaların yaş, cinsiyet, nazofarengeal SARS-CoV-2 PCR sonuçları, üreyen kandida türü (Candida albicans veya non-albicans Candida olarak), komorbiditeleri, YBÜ yatış süresi, antibiyotik kullanımı, kortikosteroid ve anti-sitokin tedavi, santral venöz kateter (SVK), abdominal cerrahi, parenteral beslenme, mekanik ventilasyon (MV), kandida üreyen diğer kültürler, ekokardiografi (EKO) ve mortalite bilgileri kaydedildi. Veriler COVID-19 olan ve olmayan hastalar arasında karşılaştırıldı. Bulgular: Çalışmaya 66 COVID-19 ve 122 COVID-19 dışı olmak üzere toplam 188 hasta dahil edildi. Hastaların ortanca yaşı 69.5 olup gruplar arasında fark bulunmadı. Tüm hastaların 185’inde (%98.4) antibiyotik kullanım öyküsü vardı. Tamamı COVID-19 grubunda yer alan 16 hastanın anti-sitokin tedavi öyküsü vardı. COVID-19 hastalarında kortikosteroid kullanımı daha yüksek iken (p< 0.001) COVID-19 olmayan grupta karın içi cerrahi daha yüksek saptandı (p< 0.014). Tüm suşların %36.7’si C. albicans iken, geriye kalanlar non-albicans Candida türleriydi. Genel mortalite, COVID-19 hastalarında daha yüksek bulundu (p= 0.014). Alzheimer ve malignite, COVID-19 olmayan hastalarda daha yüksekti. Üçüncü basamak hastanelerde intraabdominal cerrahi, MV ve SVK daha yüksek iken, ikinci basamak hastanelerde parenteral beslenme anlamlı oranda yüksek saptandı. Sonuç: COVID-19 hastalarında uygulanan immünsüpresif tedaviler kandidemi açısından risk oluşturmaktadır. Risk faktörleri ikinci ve üçüncü basamak hastaneler arasında farklılık gösterebilir. Önlenebilir risk faktörleri hastane bazında belirlenmeli ve uygun infeksiyon kontrol önlemleri alınmalıdır.