Bir ilçe merkezinde lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının yeme tutumu ile ilişkisi

Abstract

Giriş: Sosyal medya günümüzde bireylerin sosyal yaşamlarını etkileyecek düzeyde vakit geçirdiği, ilham aldığı, dünya çapında gelişmeleri takip edebildiği, sosyal çevresi ile haberleşebildiği bir mecra olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle ergenlik dönemindeki bireylerin bu durumdan etkilenmesi, fiziki olarak görünümlerini başka kişiler ile karşılaştırması ve bu durum neticesinde yeme tutumlarını etkileyebileceği düşünüldüğünde sosyal medyanın bu etkilerinin araştırılması oldukça önemlidir. Amaç: Çalışmamızın amacı ergenlik döneminde olan lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık durumlarının yeme tutumları ile ilişkisini araştırmaktır. Yöntem: 2022-2023 eğitim öğretim yılı içerisinde Denizli ili Bozkurt ilçesindeki Bozkurt Spor Lisesi ve Bozkurt Çok Programlı Anadolu Lisesinde bulunan öğrencilere velilerinden izin alınarak sosyodemografik sorular, sosyal medya bağımlılık ölçeği ve yeme tutum testi-40 ölçeği bulunan bir anket uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmamıza 214 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 16,65±1,33, ortalama BMİ değerleri 21,56±3,10 kg/m² , ortalama ağırlıkları 61,57±11,0 kg olarak tespit edilmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin %25,7’si sosyal medya bağımlısı olarak bulunmuştur. Çalışmaya katılan öğrencilerin %11,20’sinde yeme bozukluğu varlığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin yeme bozukluğu varlığında, BMİ değerlerinin yüksek olduğu istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0,002). Öğrencilerin popüler insanların fiziklerinden etkilenme durumları ile yeme bozukluğu varlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır (p=0,013). Öğrenciler arasında aile ile vakit geçirenler referans alındığında aile ile yeterli vakit geçirmemek yeme bozukluğunu 4,26 kat arttırmaktadır. Sosyal medya bağımlılığı durumu ile yeme bozukluğu varlığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Tartışma ve sonuç: Çalışmamızda sosyal medya bağımlılığı ve yeme bozukluğu sıklıklarının diğer araştırmalara göre daha düşük olduğu görülmüştür. Bununla birlikte öğrencilerin sosyal medya bağımlılığı durumları ile yeme bozuklukları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Bu yaş grubunda yeme bozukluklarının daha çok aileyle geçirilen zaman ve popüler insanların fiziklerinden etkilenmeyle ilişkili olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar ışığında lise öğrencilerinin sosyal medya kullanım durumlarının sorgulandığı ve hayatlarını nasıl etkilediğine dair daha çok çalışma yapılmalıdır.

Introduction: Today, social media appears as a medium where individuals spend time that affects their social lives, get inspiration, follow developments around the world, and communicate with their social environment. It is very important to investigate these effects of social media, especially considering that individuals in adolescence are affected by this situation, compare their physical appearance with other people, and this may affect their eating attitudes as a result. Objective: The aim of our study is to investigate the relationship between social media addiction and eating attitudes of high school students in adolescence. Method: During the 2022-2023 academic year, a survey including sociodemographic questions, social media addiction scale and eating attitude test-40 scale was administered to students at Bozkurt Sports High School and Bozkurt Multi-Program Anatolian High School in Bozkurt district of Denizli province, with the permission of their parents. Results: 214 students participated in our study. The average age of the students was 16.65±1.33, their average BMI value was 21.56±3.10 kg/m², and their average weight was 61.57±11.0 kg. 25.7% of the students participating in the study were found to be addicted to social media. An eating disorder was detected in 11.20% of the students participating in the study. It was found statistically significant that students' BMI values were higher if they had an eating disorder (p=0.002). A statistically significant relationship was found between students' being influenced by the physiques of popular people and the presence of an eating disorder (p=0.013). When students who spend time with their families are taken as a reference, not spending enough time with the family increases the risk of eating disorders by 4.26 times. There was no significant relationship between social media addiction status and the presence of an eating disorder. Discussion and conclusion: In our study, the frequencies of social media addiction and eating disorders were found to be lower than other studies. However, no significant relationship was found between students' social media addiction and eating disorders. It has been observed that eating disorders in this age group are mostly associated with time spent with family and being influenced by the physiques of popular people. In light of these results, more studies should be conducted to examine high school students' social media usage and how it affects their lives.