Demokrasinin kronik hastalığı: Antik Yunan’ın retorik algısından günümüz popülizmine

Abstract

Demokrasi kavramı gelişmiş ülkeler dahil olmak üzere dünyanın her yerinde ideal bir yönetim formu olagelmiştir. Tarihte ilk görünümünü verdiği yer olan Antik Yunan’daki idealize edilen formundan belirli pratikler aracılığıyla uzaklaşmıştır. Antik Yunan’da politika üretmenin ve adalet hususunun nihayete vardığı yer olan agora’da hatiplerin kullandığı retoriğin ikna unsurları demokrasinin kurumlarını tahrip etmektedir. Bunu yaparken özellikle toplumun manevi değerlerini kullanarak bir çeşit karar ortamının oluşturuluyor olmasıyla demokrasinin çizdiği çerçeve bir çeşit uyuşmazlık sunmaktadır. Aynı ölçüde modern zamanlarda liberal düşüncenin üzerine inşa edilen demokrasi olgusunun, popülizmin siyasal üslup olarak izlendiği düzlemde tahribata uğradığını söylemek de mümkündür. Bahsedilen tahribatın boyutunu görebilmek adına, demokrasiyi tanımlarken zikredilen kurumlar da dahil olmak üzere, demokrasinin ideal çerçevenin çok daha uzağında konumlandığını ayırt etmek gerekmektedir. Demokrasinin modern zamanlarda olmazsa olmazları şeklinde ifade edilen özgürlük, bireye tanınan alan, bağımsız organizasyon kurmak ve yer almak gibi hususların göz ardı edilmesiyle yaşanacak bu tahribat gözler önüne serilmektedir.Antik Yunan’da hatiplerin kendi çıkarlarına yönlendirmeye çalıştığı demokratik kararlardan günümüzde popülist iktidarlara değin demokrasinin söylemlerle şekillendirildiğini saptamayı gaye edinen bu çalışmada, demokrasinin tarihsel izlencesiyle birlikte bu “hastalık”tan kurtulamadığını işaret edilmektedir.

The concept of democracy has been an idealized form of government all over the world, including developed countries. It has moved away from its idealized form in Ancient Greece, where it first appeared in history, through certain practices. The persuasive elements of the rhetoric used by orators in the agora, the place where policy-making and justice were finalized in Ancient Greece, destroy the institutions of democracy. In doing so, the framework of democracy presents a kind of incompatibility, especially in the sense that a kind of decision environment is created by using the moral values of the society. To the same extent, it is also possible to say that the phenomenon of democracy, which was built on liberal thought in modern times, has been damaged at the level where populism is pursued as a political style. In order to see the extent of this destruction, it is necessary to recognize that democracy, including the institutions mentioned when defining democracy, is positioned much further away from the ideal framework. The destruction that will be experienced by ignoring the issues such as freedom, the space given to the individual, establishing and taking part in independent organizations, which are expressed as the sine qua non of democracy in modern times, is revealed.In this study, which aims to determine that democracy is shaped by discourses, from the democratic decisions that orators in ancient Greece tried to direct in their own interests to the populist governments of today, it is pointed out that democracy has not been able to get rid of this "disease" along with its historical trace.