Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinde yaşayan Türk gençlerinin aile işlevselliği ve sosyalizasyon süreçleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de ve Avrupa Birliği ülkelerinde yaşayan Türk gençlerinin aile işlevselliği ve sosyalizasyon süreçlerinin karşılaştırılarak incelenmesidir. Ayrıca aile işlevselliği, sosyal bağlılık, prososyal ve antisosyal davranışlar arasındaki ilişkiler yapısal eşitlik modeli çerçevesinde ele alınmıştır. Betimsel bir model olan araştırmanın örneklemini, yaşları 18 ile 25 arasında değişen 424 Türk genci oluşturmuştur. Türkiye örneklemini Türkiye'de doğup büyümüş 217 birey temsil ederken, Avrupa örneklemini Avrupa Birliği ülkelerinde doğup büyümüş 207 birey oluşturmuştur. Araştırma kapsamında veriler Aile Uyum ve Yeteneğini Değerlendirme Ölçeği-IV, Sosyal Bağlılık Ölçeği, Yetişkin Prososyallik Ölçeği ve Riskli Davranışlar Ölçeği-Antisosyal Davranışlar Alt-Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, prososyal ve antisosyal davranışların toplam örneklemde cinsiyete göre farklılaştığı, kadınların prososyal davranışlar, erkeklerin ise antisosyal davranışlar düzeyinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Örneklemler ayrı ele alındığında bu bulgular Türkiye örnekleminde desteklenmiş ancak Avrupa örnekleminde kadınlar ve erkekler arasında anlamlı bir farklılaşma bulunmamıştır. Cinsiyete göre farklılıklar örneklemler arasında karşılaştırıldığında, Avrupa örneklemindeki erkeklerin aile birliği düzeyinin Türkiye örneklemindeki erkeklere göre daha yüksek olduğu, antisosyal davranışlar açısından en yüksek ve prososyal davranışlar açısından en düşük puan ortalamasının Türkiye'de yaşayan erkeklerde bulunduğu, Türkiye'de yaşayan kadınlar ile Avrupa'da yaşayan erkeklerin ise ilgili değişkenler açısından anlamlı şekilde farklılaşmadığı görülmüştür. Diğer yandan, araştırma değişkenleri Türkiye ve Avrupa örneklemi için kıyaslandığında, aile işlevselliği açısından Avrupa örnekleminde aile birliği, aile esnekliği ve katılık düzeyi, sosyalizasyon açısından ise prososyal davranış düzeyi Türkiye örneklemine kıyasla anlamlı şekilde daha yüksek bulunmuştur. Bunun yanı sıra değişkenler arasındaki ilişkilere göre, aile işlevselliğinin sosyal bağlılık düzeyini ve prososyal davranışları pozitif, antisosyal davranışları negatif yönde yordayacağı yönünde hipotezler doğrulanmıştır. Ayrıca, aile işlevselliği ile prososyal davranışlar arasındaki ilişkide, sosyal bağlılık ve antisosyal davranışlar kısmi aracılık rolü üstlenmiştir. Ek olarak değişkenler arasındaki ilişkilerde kültürün düzenleyici rolü incelenmiş, Türkiye'de ve Avrupa Birliği ülkelerinde yaşayan Türk gençleri arasında anlamlı bir farklılaşma görülmemiştir.

The purpose of this study is to compare and examine the family functionality and socialization processes of Turkish youth living in Türkiye and European Union countries. Additionally, the relationships between family functionality, social connectedness, prosocial and antisocial behaviors were examined using a structural equation model. The research sample, based on a relational model, consisted of 424 Turkish youths aged between 18 and 25. The Turkish sample included 217 individuals who were born and raised in Turkey, while the European sample included 207 individuals who were born and raised in European Union countries. Data was collected using the Family Adaptability and Cohesion Evaluation Scale-IV, Social Connectedness Scale, Adult Prosociality Scale, and Risky Behaviors Scale-Antisocial Behaviors Subscale. According to the results, prosocial and antisocial behaviors differed by gender in the total sample, with females having higher levels of prosocial behavior and males having higher levels of antisocial behavior. When the samples were examined separately, these findings were supported in the Turkish sample, but there was no significant gender difference in the European sample. When gender differences were compared between samples, the level of family cohesion was higher among males in the European sample compared to males in the Turkish sample, and the highest score for antisocial behavior and the lowest score for prosocial behavior was found among males living in Turkey. Turkish females and European males did not significantly differ in the relevant variables. Additionally, when the study variables were compared between the Turkish and European samples, family cohesion, family flexibility, and rigidity levels were found to be significantly higher in the European sample with regard to family functionality, and the level of prosocial behavior was significantly higher in the European sample with regard to socialization. Furthermore, based on the relationships between variables, hypotheses were confirmed that family functionality would positively predict social connectedness and prosocial behavior, and negatively predict antisocial behavior. Additionally, in the relationship between family functionality and prosocial behavior, social connectedness and antisocial behavior played a partial mediating role. Moreover, the regulatory role of culture in the relationships between variables was examined, and no significant differences were observed between Turkish youth living in Turkey and those living in European Union countries.