Meslek liselerindeki öğretmenlerin örgütsel güven ve örgüt kültürü arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmada meslek lisesi öğretmenlerinin örgütsel güven ve okul kültürü algıları arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde yapılmıştır. 2023-2024 eğitim yılında Denizli iline bağlı Pamukkale ilçesindeki meslek liselerinde çalışan öğretmenlerden 222 öğretmene kolay ulaşılabilir örneklemle ulaşılarak veriler toplanmıştır. Araştırmada öğretmenlerin örgütsel güven algıları yüksek seviyede kuruma duyulan güven boyutunda olduğu ve bunu çalışma arkadaşlarına duyulan güven boyutu izlerken en düşük ortalama yöneticiye duyulan güven boyutunda olduğu görülmüştür. Meslek lisesi öğretmenlerinin okul kültürü algılarının en yüksek düzeyde öğrenci-öğretmen-okul ilişkileri boyutunda ve yüksek düzeydedir. Bunu eğitimsel fırsatlar boyutu yüksek düzeyde ve öğrenci ilişkileri boyutu orta düzeyde izlemiştir. En düşük ortalama ise davranışsal beklentiler boyutunda orta düzeydedir. Genel okul kültürü algısı ise yüksek düzeydedir. Meslek liselerindeki öğretmenlerin örgütsel güven algıları cinsiyet, kıdem e eğitim düzeylerine göre farklılık göstermediği ancak yaş, medeni durum, branş, okuldaki öğretmen ve öğrenci sayılarına göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Öğretmenlerin örgütsel güven algılarının yaşa göre arkadaşlarına duyulan güven boyutunda ve genel örgütsel güven algılarının 36-40 yaşlardaki öğretmenler lehine, yöneticiye duyulan güven ve kuruma duyulan güven boyutunda 41-45 yaşlardaki öğretmenler lehine yüksek olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin örgütsel güven algılarının medeni duruma göre çalışma arkadaşlarına duyulan güven, kuruma duyulan güven ve genel örgütsel güven algılarının evliler lehine yüksektir. Branşa göre çalışma yöneticiye duyulan güven, kuruma duyulan güven boyutlarıyla genel örgütsel güven algısının sözel dersler öğretmenleri ve sayısal dersler öğretmenleri lehine yüksektir. Öğretmenlerin örgütsel güven algılarının okuldaki öğretmen sayısına göre çalışma arkadaşlarına duyulan güven, kuruma duyulan güven boyutlarıyla genel örgütsel güven algısında öğretmen sayısı 25 ve daha az olan okullarda çalışanlar lehine yüksek iken yöneticiye duyulan güven boyutunda okuldaki öğretmen sayısı 26-50 olan okullarda çalışanlar lehine yüksektir. Okuldaki öğrenci sayısına göre çalışma arkadaşlarına duyulan güven boyutunda öğrenci sayısı 1001 ve üzerindeki okullarda çalışanlar aleyhine düşüktür. Yöneticiye duyulan güven boyutunda öğrenci sayısı 200 ve daha az olan okullarda çalışanlar lehine yüksektir. Kuruma duyulan güven ve genel örgütsel güven algısında öğrenci sayısı 200 ve daha az olan okullarda çalışanlar ve 201-500 öğrencili okullarda çalışanlar lehine yüksektir.Meslek liselerindeki öğretmenlerin okul kültürü algılarının kıdeme göre farklılık görülmediği ancak cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim düzeyi, branş, okuldaki öğretmen ve öğrenci sayılarına göre farklılık görülmüştür. Öğretmenlerin okul kültürü algılarının cinsiyete göre eğitimsel fırsatlarda kadınların erkeklerden daha yüksektir. Öğretmenlerin okul kültürü algılarının yaşa göre öğrenci-öğretmen-okul ilişkileri ve genel okul kültürü algısında 41-45 yaşlardaki öğretmenler lehine, eğitimsel fırsatlarda 36-40 yaşlardaki öğretmenler lehine yüksektir. Medeni duruma göre öğrenci ilişkilerinde, öğrenci-öğretmen-okul ilişkilerinde ve eğitimsel fırsatlarda bekarlar lehine yüksektir. Öğretmenlerin okul kültürü algılarının eğitim düzeyine lisans mezunu öğretmenlerin okul kültürü genel algılarının ve alt boyutlarda öğrenci ilişkileri, öğrenci-öğretmen-okul ilişkileri ve eğitimsel fırsatlar boyutlarında lisansüstü mezunlarından daha yüksek düzeydedir. Branşa göre davranışsal beklentiler boyutuyla genel okul kültürü algısı sayısal dersler öğretmenleri lehine yüksektir. Öğretmenlerin okul kültürü algılarının okuldaki öğretmen sayısına göre öğrenci ilişkilerinde, öğrenci-öğretmen-okul ilişkilerinde, eğitimsel fırsatlarda ve genel okul kültürü algısında okuldaki öğretmen sayısı 26-50 olan okullarda çalışanlar lehine, davranışsal beklentilerde ise okuldaki öğretmen sayısı 25 ve daha az olan okullarda çalışanlar lehine yüksektir. Öğretmenlerin okul kültürü algılarının öğrenci ilişkilerinde, öğrenci-öğretmen-okul ilişkilerinde, eğitimsel fırsatlarda ve genel okul kültürü algısında öğrenci sayısı 201-500 öğrencili okullarda çalışanlar lehine yüksek iken davranışsal beklentilerde öğrenci sayısı 200 ve daha az olan okullarda çalışanlar lehine yüksektir. Meslek lisesi öğretmenlerinin örgütsel güven ve okul kültürü algıları arasında anlamlı, pozitif yönde ve orta düzeyde ilişki tespit edilmiştir. Buna göre öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arttıkça okul kültürü algılarının da arttığı ya da öğretmenlerin okul kültürü algıları arttıkça örgütsel güven düzeylerinin de arttığı sonucuna ulaşılmıştır.