Çeşitli sıvılaşma parametrelerinin karşılaştırılması: Afyonkarahisar ve christchurch örneği

Abstract

Doğal afetler arasında depremin en şiddetli sonuçlara neden olmasının önemli bir kısmı zemin koşullarının doğru belirlenememesi ve bu koşullara uygun önlemlerin alınmaması sonucunda oluşmaktadır. Günümüze kadar meydana gelen depremler incelendiğinde bu konunun önemi kanıtlanmakta ve gelecekte oluşabilecek depremler için önlem alınması konusunda yardımcı olmaktadır. Yerel zemin koşullarının doğru bir şekilde belirlenmesi deprem sonucunda oluşabilecek hasarların azaltılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bundan dolayı çalışma yapılan bölgede yönetmeliklere ve standartlara uygun yapılan arazi, laboratuvar ve jeofizik deneylerinde elde edilen verilerle zemin özellikleri belirlenerek geoteknik hesaplamaların yapılması gerekmektedir. Deprem sonucunda oluşan hasarlar incelendiğinde, hasarların nedenleri arasında sıvılaşma büyük bir yer tutmaktadır. Sıvılaşmanın gerçekleştiği bölgede yapının dayanımından bağımsız olarak zeminin mukavemetini kaybetmesi sonucunda yapılarda oturma, dönme, eğilme ve devrilme gibi olumsuzluklar meydana gelmektedir. Bu tez çalışmasında Afyonkarahisar ve Christchurch şehirlerinde yapılmış olan standart penetrasyon testi (SPT), konik penetrasyon testi (CPT) ve laboratuvar deney sonuçlarından faydalanılarak sıvılaşma şiddeti indeksi (LS), sıvılaşma potansiyeli indeksi (LPI) ve sıvılaşma şiddeti sayısı (LSN) hesaplanmıştır. Hesaplanan sıvılaşma parametreleri yardımıyla sıvılaşma risk haritaları elde edilerek gerçek deprem sonucu ortaya çıkan hasarlar ile karşılaştırma imkânı elde edilmiştir.

Within the realm of civil engineering, it is crucial to recognize that a significant portion of the substantial ramifications associated with seismic events can be attributed to the inadequate characterization of site-specific soil conditions and the subsequent lack of adherence to suitable mitigation measures. As one delves into the comprehensive analysis of historical earthquake events, the paramount importance of this aspect becomes manifest, contributing substantially to the development of proactive measures in anticipation of future seismic occurrences. The meticulous determination of site-specific soil properties, through rigorous compliance with regional regulations and industry standards, facilitated by comprehensive geotechnical investigations encompassing fieldwork, laboratory experimentation, and geophysical surveys, emerges as a pivotal factor in the reduction of seismic-induced structural damage. When examining the damages resulting from earthquakes, liquefaction stands out as a significant contributing factor among the causes. In regions where liquefaction occurs, adverse effects such as settlement, rotation, bending, and toppling of structures ensue, independent of the structural resistance of the buildings. In this thesis, the liquefaction severity index (LS), liquefaction potential index (LPI), and liquefaction severity number (LSN) were computed using the Standard Penetration Test (SPT), Cone Penetration Test (CPT), and laboratory test results conducted in Afyonkarahisar and Christchurch cities. By means of these calculated liquefaction parameters, liquefaction risk maps were generated, offering a means of comparison with actual earthquake-induced damages.