Hac ibadetinin manevi gelişim üzerindeki etkisi

Abstract

Hac ibadetinin hacılar üzerindeki etkisinin ortaya çıkarılması amacıyla yapılan bu araştırma nicel ve tarama modelinde yapılmıştır. 2023 yılında hac ibadetini yapan ve Denizli ilinde ikamet eden 146 hacı ile görüşülerek hac etkileri ölçeği kullanılarak veri toplanmıştır. Toplanan veriler normal dağılım göstermiş ve güvenirlik düzeyi yüksek bulunmuştur. Araştırma sonucunda hac ibadetinin hacılar üzerindeki etkilerinin en yüksek düzeyde “Hacılığın bana manevi bir güç verdiğini hissediyorum.” Maddesinde çok yüksek düzeyinde olduğu görülürken bunu “Yüksek” düzeyinde “Hacılık unvanının beni insani ve dini açıdan olgunlaştırdığını düşünüyorum.” ve “Yüksek” derecesinde “Hacılığın olağanüstü ve değerli bir unvan olduğunu hissediyorum.” Maddeleri izlemiştir. Hac ibadetinin hacılar üzerindeki etkisinin alt boyutlara göre etkilerinin bütün boyutlarda ve genel olarak yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bu durum haccın hacılar üzerindeki etkisinin bütün boyutlarda ve genel olarak yüksek düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır. Hac ibadetinin etkilerine ilişkin hacıların görüşlerinin cinsiyetlerine, yaşlarına, medeni durumlarına, sosyo ekonomik düzeylerine ve hac sayılarına göre farklılık göstermediği ancak eğitim düzeyine göre ise anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Hacılar üzerinde haccın etkilerinin eğitim düzeylerine göre farklılık gösterdiği ve farkın hacılık unvanı boyutunda ve genel hac etkileri düzeyinde olduğu eğitim düzeyi lise ve altında olan hacılarla lisans mezunları arasında ve lise ve altında eğitim düzeyine sahip olanlar lehine yüksek olduğu görülmüştür.