Tau-fluvalinat içerikli bir insektisitin sitotoksik ve genotoksik etkilerinin allium testi kullanılarak incelenmesi

Abstract

Günümüzde pestisitler tarımsal faaliyetlerde oldukça yaygın olarak kullanılmakta ve yoğun ve gelişigüzel kullanılmaları, pestisitlerin halk sağlığını ve ekosistemi tehdit etmesine neden olmaktadır. Birçok çevresel kirleticide olduğu gibi pestisitlerin de sitotoksik ve genotoksik etkileri yıllardır bir endişe kaynağıdır. Bu çalışmada sentetik bir piretroid olan tau-fluvalinat içerikli bir insektisitin (Mavrik® 2F) Allium cepa kök ucu meristemleri üzerindeki sitotoksik ve genotoksik etkileri incelenmiştir. Kök büyüme inhibisyon testi sonucunda tau-fluvalinat için etkili konsantrasyon (EC50) 330 mg/L olarak bulunmuştur. Sonrasında soğan kökleri 24 saat boyunca 3 farklı tau-fluvalinat konsantrasyonuna (165, 330 ve 660 mg/L) maruz bırakılmış ve yapılan mikroskobik incelemeler ile mitotik indeks (Mİ), faz indeksi (Fİ) değerleri ve kromozom aberasyon (KA) sıklıkları hesaplanmıştır. Yapılan istatistiksel analizler neticesinde, tau-fluvalinat içerikli model insektisitin A. cepa’da kök uzamasını inhibe edici etki gösterdiği sonucunun yanı sıra, Mİ değerini azalttığı ve Fİ değerlerini değiştirdiği için sitotoksisiteye ve KA oluşumunu artırdığı için genotoksisiteye sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca model insektisitin kullanılması durumunda, A. cepa üzerinde 330 mg/L tau-fluvalinat konsantrasyonunun subletal etkilere, 660 mg/L tau-fluvalinat konsantrasyonunun ise letal etkilere neden olabileceği değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın sonuçları ışığında tau-fluvalinat içeren pestisitlerin tarımsal faaliyetlerde kullanımı esnasında çok dikkatli olunması ve toksik etkilerinin azaltılması için 165 mg/L’nin çok daha altında konsantrasyonlarının uygulanması önerilmektedir.