Laparoskopik sleeve gastrektomi ameliyatı ile mide rezeksiyonu sırasında alınan gastroözofagiyal yağ yastıkçığı, subkutanöz ve omental adipoz dokuda androjenik ve östrojenik reseptörlerin dağılımı ve CD36 ekspresyonu ile ilişkisi

Abstract

Obezite, günümüzün ve geleceğimizin önemli bir halk sağlığı sorunudur. Ana patolojik mekanizma, artan enerji girdisine fizyolojik yanıt veremeyip hipertrofi ile büyüme gösteren yağ dokusudur. Santral yağlanma da denilen, özellikle iç organlar etrafında oluşan yağlanma ile organ ve sistem hasarı gelişir, ilerleyen süreçte organ yetmezliği ile sonuçlanabilir. Süreç içerisinde diyabetes mellitus (DM), hipertansiyon (HT), metabolik sendrom (MS) gibi pek çok sistemik hastalık görülebilir. Östrojen östrojen reseptörü-1(ESR1) ve östrojen reseptörü-2 (ESR2) ile, androjenler androjen reseptörü(AR) ile ve CD36 da CD36 reseptörü ile yağ doku ve lipid metabolizması üzerine etkileri ile obeziteye etki eder. Cinsiyet farklılığı, menopoz, gebelik, ilaç kullanımı gibi faktörler reseptörlerin ekspresyonunu modifiye ederek obeziteye yol açabilir. Bu çalışmada, obezite cerrahisi olan hastalardan aldığımız numuneler ile obezitede farklı yağ doku bölgeleri ile ESR1, ESR2, AR ve CD36 ile cinsiyet farklılığı arasındaki ilişkiyi açıklamayı amaçladık. Çalışmaya obezitesi olan 33 erkek ve kadın hasta dahil edilmiştir. Hastaların cerrahi öncesi antropometrik ölçümleri ve laboratuvar verileri not edilmiştir. Operasyon sırasında alınan üç farklı yağ doku bölgesine göre 33 hasta kendi içerisinde periton, periperiton ve cilt altı olarak gruplandırılmış, biyokimyasal parametreleri ve reseptör ekspresyon düzeyleri ile adiposit çapları ve cinsiyet bazında karşılaştırılmaları yapılmıştır. Elde edilen dokular öncelikle histolojik olarak işlenmiş ve mikroskop altında adiposit çapları mikrometre (μm) cinsinden ölçülmüştür. Yağ dokulardan mRNA sentezi sonrası önceden belirlenmiş primer dizileri kullanılarak real time-PCR metodu ile reseptör ekspresyon düzeyleri LİVAC metodu ile ifade edildi. Çalışma sonucunda ESR1, ESR2 ve CD36 ekspresyonları periton, periperiton ve cilt altında azalan sırayla bulunmaktadır(p<0.001). AR ekspreyonları diğerlerinden farklı olarak en yüksek periperitonda, azalarak periton ve cilt altında bulunmaktadır(p<0.001). Periperiton dokuda adiposit çapları erkeklerde daha büyüktür(p=0.030). Periton grubu için ESR1 ekpresyonu ile HOMA-IR (r=0.417, p=0.016) ve insülin (r=0.352, p=0.044) ile anlamlı pozitif yönlü ilişki, ESR2 ekpresyonu ile HDL (r=0.376, p=0.031) arasında anlamlı pozitif yönlü ilişki, AR ekpresyonu ile Kreatinin (r=-0.354, p=0.043) ve Potasyum (r=-0.356, p=0.042) değerleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki mevcuttur. Periperiton grubunda CD36 ekpresyonu ile sodyum (Na) (r=0.459, p=0.007) değerleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Cilt altı grubunda ESR2 ekpresyonu ile LDL (r=0.401, p=0.021) arasında pozitif yönde anlamlı, CD36 ekpresyonu ile trigliserid (TG) (r=-0.355, p=0.043) arasında negatif yönde anlamlı, CD36 ekpresyonu ile İnsülin (r=0.355, p=0.043) arasında pozitif yönde anlamlı, AR ekpresyonu ile VKİ (r=0.343, p=0.049) arasında negatif yönde, kortizol (r=0.384, p=0.028) arasında ise pozitif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Literatürde kullandığımız parametrelerin aynı çalışmada değerlendirildiği örnek çalışma yoktur. Çalışma verilerinin alt grup incelemelerinde benzersiz sonuçlar mevcuttur. Hasta sayısının sınırlı olması, kontrol grubunun olmaması nedeniyle konu özelinde daha fazla hasta sayısı ve dengeli cinsiyet dağılımı ile yapılacak çalışmalara ihtiyaç vardır.

Obesity is a significant public health issue for both the present and the future. The primary pathological mechanism involves adipose tissue, which cannot respond physiologically to increased energy intake and thus expands through hypertrophy. Central adiposity, particularly the accumulation of fat around internal organs, can lead to organ and system damage, eventually resulting in organ failure. During this process, several systemic diseases such as diabetes mellitus (DM), hypertension (HT), and metabolic syndrome (MS) may occur. Estrogens influence obesity through estrogen receptor-1 (ESR1) and estrogen receptor-2 (ESR2), androgens through the androgen receptor (AR), and CD36 through the CD36 receptor, all affecting adipose tissue and lipid metabolism. Factors such as gender differences, menopause, pregnancy, and medication use can modify the expression of these receptors, potentially leading to obesity. In this study, we aimed to elucidate the relationship between different adipose tissue regions, ESR1, ESR2, AR, and CD36, and gender differences in obesity, using samples from patients who underwent bariatric surgery. The study included 33 male and female patients with obesity. Preoperative anthropometric measurements and laboratory data were recorded. Based on the three different adipose tissue regions sampled during surgery, the 33 patients were grouped into peritoneal, periperitoneal, and subcutaneous categories. Biochemical parameters, receptor expression levels, adipocyte diameters, and gender comparisons were conducted. The obtained tissues were first processed histologically, and adipocyte diameters were measured in micrometers (μm) under a microscope. mRNA synthesis from adipose tissues was followed by real-time PCR using predetermined primer sequences, and receptor expression levels were expressed using the LIVAC method. Results showed that ESR1, ESR2, and CD36 expressions were highest in the peritoneal region, followed by periperitoneal, and lowest in the subcutaneous region (p<0.001). AR expressions differed, being highest in the periperitoneal region and decreasing in the peritoneal and subcutaneous regions (p<0.001). Adipocyte diameters in the periperitoneal tissue were larger in males (p=0.030). In the peritoneal group, there was a significant positive XII correlation between ESR1 expression and HOMA-IR (r=0.417, p=0.016) and insulin (r=0.352, p=0.044), a significant positive correlation between ESR2 expression and HDL (r=0.376, p=0.031), and a significant negative correlation between AR expression and creatinine (r=-0.354, p=0.043) and potassium (r=-0.356, p=0.042). In the periperitoneal group, there was a significant positive correlation between CD36 expression and sodium (Na) levels (r=0.459, p=0.007). In the subcutaneous group, there was a significant positive correlation between ESR2 expression and LDL (r=0.401, p=0.021), a significant negative correlation between CD36 expression and triglycerides (TG) (r=-0.355, p=0.043), a significant positive correlation between CD36 expression and insulin (r=0.355, p=0.043), and a significant negative correlation between AR expression and BMI (r=0.343, p=0.049), and a significant positive correlation between AR expression and cortisol (r=0.384, p=0.028). There is no precedent in the literature for a study evaluating the same parameters used in this study. The results include unique findings from subgroup analyses. Due to the limited number of patients and the absence of a control group, further studies with larger patient populations and balanced gender distributions are needed on this topic.