Düşük ve orta yükseklikteki binalarda zemin sınıfı ve lokasyonun yeterli derz mesafesi üzerindeki etkileri

Abstract

Çalışma 2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği’ne (TBDY-2018) göre tasarlanmış 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10 katlı bitişik betonarme binalar arasında meydana gelen deprem etkileşimini önlemek için gerekli olan minimum derz mesafelerini araştırmıştır. Oluşturulan 56 farklı ikili bina modelinin üç farklı sismik lokasyon ve üç farklı zemin tipi üzerinde inşa edildiği varsayılmıştır. TBDY-2018 ile uyumlu 11 farklı deprem kaydı çifti (22 kayıt), üç farklı zemin tipi (ZC, ZD ve ZE) ve üç farklı lokasyon (Denizli, Kocaeli ve Adana) kullanılarak toplamda 11088 adet doğrusal elastik olmayan dinamik analiz yapılarak gerekli deprem derz mesafeleri elde edilmiştir. Elde edilen derz mesafeleri TBDY-2018 tarafından önerilen yöntemle kıyaslanmıştır. Çalışma sonuçları göz önüne alındığında, farklı zemin tipleri ve sismik lokasyonlar için sadece bina yüksekliğine dayanan derz mesafe hesabının yetersiz sonuçlar verdiği görülmüştür. Bitişik nizamlı binalar arasındaki gereken deprem derz mesafelerini tahmin etmek için çalışma kapsamında dört farklı basit yaklaşım önerilmiştir. Statik analiz gerekmeden bina yüksekliği, periyot oranı, lokasyon ve zemin tipi parametrelerine bağlı olarak derz mesafesi önerilen yaklaşımlarla kolay ve kullanışlı bir şekilde hesaplanabilir hale getirilmiştir

This study investigates the minimum separation distance required to prevent collision between adjacent reinforced concrete buildings of 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 and 10 floors designed according to the 2018 Turkish Earthquake Code (TEC-2018). It was assumed that the 56 different binary building models were built on three different seismic locations and three different soil types. 11 different earthquake record pairs (22 records) compatible with TBEC-2018 for 9 different soil type and location combination (ZC, ZD and ZE soil types and Denizli, Kocaeli and Adana locations) were used to perform a total of 11088 nonlinear dynamic analyses to obtain the required separation distance. The obtained distances were compared to the distance required using TEC-2018. The outcomes indicate that the separation distance calculated based on the building height is not adequate for different soil types and seismic locations. Four different simple approaches were proposed within the scope of this study to estimate the required seismic separation distance between adjacent buildings. Depending on the building height, period ratio of adjacent buildings, location and soil type parameters, the separation distance can be calculated easily and conveniently using the suggested approaches without the need for static analysis.