Özgün baskı atölye eğitiminde sürdürülebilir odaklı yaratıcılığın geliştirilmesi: Bir eylem araştırması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, özgün baskı atölye derslerinde sürdürülebilir yaratıcılık odaklı etkinliklerin uygulanabilirliğini ve etkilerini değerlendirmektir. Araştırmada özgün baskı atölye derslerinde sürdürülebilirlik odaklı yaratıcılığın geliştirilmesi, yeni uygulamaların ortaya konulması planlandığı için “eylem araştırması deseni” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, araştırmanın alt amaçları çerçevesinde iki farklı örnekleme yöntemi ile oluşturulmuştur. Araştırmada 1. Alt amaç için farklı üniversitelerde özgün baskı atölye dersini yürüten üç öğretim elemanı ve Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Resim-iş Anabilim dalında öğrenim gören 4. Sınıf dört görsel sanatlar öğretmen adayı oluşturmuştur. Bu katılımcıların belirlenmesinde amaçlı örnekleme yaklaşımlarından ölçüt örnekleme belirleyici olmuştur. Araştırmanın 2. Alt amacı için ise çalışma grubunu Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Resim-iş Anabilim dalında öğrenim gören oniki görsel sanatlar öğretmen adayı oluşturmuştur. Bu katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örneklemiyle belirlenmiştir. Araştırmada veriler iki aşamada toplanmıştır. İlk aşamada öğretim elemanları ve daha önce özgün baskı atölye dersini deneyimleyen öğretmen adayları ile görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmelerde sürdürülebilirlik odağında özgün baskı atölye eğitiminin mevcut durumu hakkında bilgiler elde edilmiştir. İkinci aşamada ise eylem planları geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Bu süreçte veriler; kişisel bilgi formu, özdeğerlendirme formu, yansıtıcı günlük, araştırmacı günlüğü ile süreçten elde edilen sanatsal çalışmalardan ve odak grup görüşmesinden elde edilmiştir. Toplanan veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma bulguları, öğretim elamanlarının, toksik içerikli materyal kullanımından hem kendi sağlıklarında yarattığı tehdit hem de öğrencilerin sağlığında yarattığı tehdit nedeniyle uzaklaşma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Su bazlı baskı boyalarının ve çeşitli özgün baskı materyallerinin maliyetli olması nedeniyle ya da geleneksel tekniklerin vii bazı önemli materyallerine ulaşmada zorlandıkları için atölye ortamında farklı çözümlere gittikleri görülmektedir. Materyal kullanımında daha ekonomik davranma, atık materyallerin ders sürecinde sıklıkla kullanımı, asit ya da solvent gibi toksik içeriklerin kullanılma zamanlarının planlanması gibi çözümler öğretim elamanları tarafından başvurulan yöntemlerdir. Benzer şekilde öğretmen adayları da ders sürecinde asit, solvent gibi toksik içerikleri kendi sağlıkları açısından sakıncalı bulmaktadır. Araştırma bulguları öğretim elemanlarının sürdürülebilir yaratıcılık üzerinden anlatılar yaratmaya yönelik etkinliklere ise daha sınırlı bağlamda yer verdiğini göstermektedir. Sürdürülebilir yaratıcılık odaklı özgün baskı atölye süreci, öğretmen adaylarına bilişsel, duyuşsal ve sosyal bağlamda katkılar sunmuş, atık malzemelerin sanatsal dönüşümü ve yeni kompozisyonlar yaratma konusunda yaratıcı düşünmeye teşvik etmiştir. Öğretmen adayları özellikle yaratıcı eylem sürecinde çevreye dair sorumluluklarını sorgulamışlardır. Çevre odaklı eğitim programlarının önceliğe aldığı işbirlikli çalışabilme ve birlikte fikir üretmenin değerini kavramaya dönük tutumlar göstermişlerdir.

The purpose of this study is to evaluate the feasibility and effects of sustainable creativity-focused activities in printmaking courses. In the research, "action research design" was used because it was planned to develop sustainability-oriented creativity and introduce new applications in printmaking courses. The study group of the research was formed by two different sampling methods within the framework of the sub-objectives of the research. For the 1st sub-objective, the research consisted of three instructors who teach printmaking courses at different universities and four 4th grade visual arts teacher candidates studying in the Department of Art Education in Faculty of Education. Criterion sampling, one of the purposeful sampling approaches, was decisive in determining these participants. For the second sub-objective of the research, the study group consisted of twelve visual arts teacher candidates studying at Pamukkale University, Faculty of Education, Department of Art Education. These participants were determined by typical situation sampling, one of the purposeful sampling methods. In the research, data were collected in two stages. In the first stage, interviews were held with faculty members and teacher candidates who had previously experienced the printmaking course. During these interviews, information was obtained about the current status of printmaking training with a focus on sustainability. In the second stage, action plans were developed and implemented. In this process, data; it was obtained from personal information form, self-evaluation form, reflective diary, researcher diary, artistic works obtained from the process and focus group interviews. The collected data were analyzed by content analysis. ix Research findings show that faculty members tend to stay away from the use of toxic materials due to the threat it poses to both their own health and the health of students. It is seen that they resort to different solutions in the workshop environment due to the cost of water-based printing inks and various printing materials or because they have difficulty in accessing some important materials of traditional techniques. Solutions such as being more economical in the use of materials, frequent use of waste materials during the course, and planning the use of toxic contents such as acids or solvents are the methods used by instructors. Teacher candidates find toxic ingredients such as acids and solvents harmful to their health during the lesson. Research findings show that faculty members include activities aimed at creating narratives through sustainable creativity in a more limited context. The printmaking process focused on sustainable creativity provided cognitive, affective and social contributions to teacher candidates and encouraged them to think creatively about the artistic transformation of waste materials and creating new compositions. Pre-service teachers questioned their responsibilities towards the environment, especially during the creative action process. They showed attitudes towards understanding the value of working collaboratively and generating ideas together, which is a priority in environmentally focused education programs.