Denizli il merkezindeki aile sağlığı merkezlerinde görev yapan hekim ve aile sağlığı çalışanlarına temel yaşam desteği hakkında bir müdahale çalışması

Abstract

Ani kardiyak arrest (AKA), birçok ülkede önde gelen ölüm sebepleri arasındadır. AKA bir hastanede, aile sağlığı merkezlerinde, farklı sağlık kuruluşlarında olabildiği gibi çok farklı yerlerde karşımıza çıkması mümkündür. Bu yüzden hayatta kalma zinciri tek başına veya bir ekip olarak çok iyi yönetilmelidir. 1 Kasım 2022- 1 Kasım 2023 tarihleri arasında Denizli il merkezinde çalışmaya katılan 54 ASM’den 356 sağlık çalışanı ile çalışma yürütülmüştür. Kesitsel tipte olan çalışmanın ilk aşamasında 2021 yılı Avrupa Resüsitasyon Konseyi (ERC)’nin yayımladığı temel yaşam desteği kılavuzuna göre temel yaşam desteği bilgi düzeylerinin, davranışlarının tespit edilmesi ve sosyodemografik özelliklerin bunlar üzerinde olası etkilerinin belirlenmesi ve verilen eğitimin bilgi düzeyi üzerindeki etkisinin saptanması amaçlanmıştır. İkinci aşamasında ise güncel kılavuz göz önüne alınarak verilen eğitimin kısa dönem (eğitimden hemen sonra) bilgi düzeyi ve düşüncelerine olan etkisi araştırılmıştır. Katılımcıların %95,5(n=343)’inin temel yaşam desteğinin ne olduğunu bildiği, %82,8(n=298)’inin daha önce temel yaşam desteği eğitimi aldığı, %22,8(n=66)’inin temel yaşam desteğini mezuniyet öncesi aldığı, %58,8(n=161)’inin temel yaşam desteğini 1 kez aldığı, %71,0(n=186)’ının temel yaşam desteği eğitimini 5 yıldan daha önce aldığını belirtti. Katılımcıların sadece %21,5(n=77)’i resüsitasyon kılavuzlarını takip ettiğini belirtti. Eğitim öncesi ve sonrası toplam 13 bilgi sorusuna verilen doğru yanıtların puanı eğitim öncesi test (EÖT) için 8,59±2,88, eğitim sonrası test (EST) içinse 11,81±1,70 idi. Daha önce temel yaşam desteği eğitimi alanlar almayanlara göre EÖT ve EST puanları karşılaştırıldığında anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0,001; p=0,032). Verilen eğitim kısa dönem olarak incelendiğinde bilgi düzeyi ve kardiyopulmoner resüsitasyon (KPR) hakkında kendini yeterli hissetme açısından etkili olmuştur. Periyodik aralıklarla yapılan teorik ve pratik derslerle bilime bağlı kalarak kılavuzlardan yararlanılarak yapılan eğitimler bilgilerimizi tazelemeyi, güncelleştirmeyi, kılavuzlardan haberdar olup takip etmeyi, doğru zamanda doğru adımlar atmamızı sağlayacaktır.

Sudden cardiac arrest (SCA) is among the leading causes of death in many countries. SCA can occur in many different places, such as in a hospital, family health centres, different health institutions. Therefore, the chain of survival must be managed very well, either alone or as a team. Between 1 November 2022 and 1 November 2023, the study was conducted with 356 healthcare workers from 54 family health centres in Denizli province. In the first phase of the cross-sectional study, it was aimed to determine the level of basic life support knowledge and behaviours according to the basic life support guideline published by the European Resuscitation Council (ERC) in 2021, to determine the possible effects of sociodemographic characteristics on these, and to determine the effect of the training on the level of knowledge. In the second stage, the effect of the training on the short-term (immediately after the training) knowledge level and thoughts was investigated by considering the current guideline. It was stated that 95.5% (n=343) of the participants knew what basic life support was, 82.8% (n=298) had received basic life support training previously, 22.8% (n=66) had received basic life support before graduation, 58.8% (n=161) had received basic life support once, 71.0% (n=186) had received basic life support training more than 5 years ago. Only 21.5% (n=77) of the participants stated that they followed the resuscitation guidelines. The scores of the correct answers given to a total of 13 knowledge questions before and after the training were 8.59±2.88 for the pre-training test (PTT) and 11.81±1.70 for the post-training test (PST). When the PTT and PST scores were compared with those who had received basic life support training previously, they were found to be significantly higher (p<0.001; p=0.032).When the training given was analysed in the short term, it was effective in terms of knowledge level and feeling competent about cardiopulmonary resuscitation (CPR). Periodic theoretical and practical courses and trainings based on science and guidelines will help us to refresh and update our knowledge, to be aware of and follow the guidelines, and to take the right steps at the right time.