Geri dönüşüm pamuklu dokuma kumaşlarda şardonlamanın kumaş özellikleri üzerindeki etkileri

Abstract

Tekstil üretiminde çevre dostu ve sürdürülebilir üretim yaklaşımları tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önem kazanmıştır. Geri dönüşüm elyaf kullanımı tekstilde çevre dostu üretim yöntemlerinden bir tanesi olarak pazarda artan ilgi ile karşılanmaktadır. Tekstil ürünlerinde geri dönüşüm elyaf kullanılarak üretilmiş olan ürünlerin yeni elyaf kullanılmış ürünlere yakın performans sergilemesi ve müşteri memnuniyeti sağlaması beklenmektedir. Temel tekstil ürünlerinden olan çarşaflık kumaşlarda da geri dönüşüm pamuk kullanımı ile üretim, pazarda ilgi gören bir ürün çeşidi olarak dikkat çekmektedir. Bu tez çalışmasında atkı ipliği olarak Ne 8/1 numarada üç farklı karışım oranında (%65 yeni pamuk %35 geri dönüştürülmüş pamuk, %55 yeni pamuk/%35 geri dönüştürülmüş pamuk %10 yeni poliester ve % 100 yeni pamuk) Open End rotor ipliği ve çözgü ipliği olarak %100 yeni pamuk lifinden üretilmiş Ne20/1 Open End rotor ipliği kullanılarak üretilen üç çeşit bezayağı dokuma kumaş ile çalışılmıştır. Endsütriyel ölçekte üretilen bu numune kumaşlar, şardonlama işleminin kumaş fiziksel özellikleri üzerindeki etkisini incelemek amacı ile şardonsuz, tek tur şardonlu ve iki tur şardonlu olarak üretilmiştir. Üretim sonrası elde dilen dokuz farklı numune kumaşlara yırtılma mukavemeti, kopma mukavemeti, kalınlık, boncuklanma, boyutsal stabilite, dairesel eğilme riijitliği (stiffness), hava geçirgenliği ve kumaş su buharı geçirgenliği testleri uygulanmıştır. Kumaş performans ölçüm sonuçları istatiksel olarak iki yönlü varyans analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bağımsız değişkenler olan lif içerikleri ve şardon derecesinin, bağımlı değişkenler olan kumaş eğilme rijitliği, kopma mukavemeti, hava geçirgenliği ve su buharı geçirgenliği üzerindeki etkileri incelenmiştir.

Environmentally friendly and sustainable production approaches in textile production have gained importance in our country as well as all over the world. The use of recycled fibers is receiving increasing attention in the market as one of the environmentally friendly production methods in textiles. It is expected that products produced using recycled fibers in textile products will perform close to products using new fibers and provide customer satisfaction. The production of bed sheet fabrics, which are one of the basic textile products, with the use of recycled cotton, attracts attention as a type of product that attracts attention in the market. In this thesis study, Open End weft yarn was used in three different blend ratios (65% new cotton/35% recycled cotton, 55% new cotton/35% recycled cotton/10% new poliester and 100% new cotton) in number Ne 8/1. Three types of plain fabric produced using Ne20/1 Open End rotor yarn produced from 100% new cotton fiber as rotor yarn and warp yarn were studied. These sample fabrics, produced on an industrial scale, were produced without raising, with one turn of raising and with two turns of raising, in order to examine the effect of the raising process on the physical properties of the fabric. Tear strength, tensile strength, thickness, pilling, dimensional stability, circular bending stiffness, air permeability and fabric water vapor permeability tests were applied to nine different sample fabrics obtained after production. Fabric performance measurement results were statistically evaluated by two-way analysis of variance method. The effects of fiber contents and raising degree, which are independent variables, on fabric bending stiffness, tensile strength, air permeability and water vapor permeability, which are dependent variables, were examined