Ektodermal gelişim bozukluğu olgularında genotip ve fenotip özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Ektodermal yapıların oluşumu ve farklılaşması sırasında meydana gelen bozukluklar, çeşitli klinik tablolar ile ilişkilendirilmektedir. Ektoderm kökenli iki veya daha fazla dokuda anormal gelişim bulguları görülen ektodermal displazilerin, 150’den fazla alt türü tanımlanmıştır. Diş, kıl folikülü ve ter bezlerinin tutulumu ile seyreden hipohidrotik ektodermal displazi (HED), bu grup içerisinde en sık bildirilen hastalıktır. Tek bir ektodermal yapının etkilendiği, sendromik olmayan klinik formlar da sıklıkla saptanmaktadır. Embriyonik gelişim sırasında epitel ve mezenşim tabakaları arasındaki sinyal iletimini düzenleyen proteinleri kodlayan genlere ait patojenik değişikliklerin, ektodermal gelişim bozukluklarına neden olduğu bilinmektedir. Çalışmamızda 12’si HED, 13’ü izole ektodermal gelişim anomalisi tanılı toplamda 25 olguda, yeni nesil dizileme yöntemi kullanılarak DNA varyantlarının araştırılması amaçlanmıştır. HED olgularında, bu hastalığa yol açtığı bilinen EDA, EDAR, EDARADD, EDA2R, NEMO, TRAF6 ve WNT10A genleri incelenirken, diğer olgularda ekzom dizileme yöntemi tercih edilmiştir. Saptanan varyantlara ait özellikler ile olguların klinik bulguları karşılıklı olarak değerlendirilerek genotip-fenotip korelasyonu analizleri yapılmıştır. Olguların %76’sında ektodermal yapıların gelişimi ile ilişkilendirilen genlerde, klinik açıdan anlamlı DNA dizi değişiklikleri tespit edilmiştir. Bulunan varyantların yaklaşık %35’i novel olarak değerlendirilmiştir. Çalışmamızın sonucunda, ektodermal gelişim bozukluklarında görülen fenotipik bulguların altında yatan genotipik özellikler ile ilgili önemli veriler elde edilmiştir.

Disorders that occur during the formation and differentiation of ectodermal structures are associated with various clinical pictures. More than 150 subtypes of ectodermal dysplasia have been described, which is characterized by abnormal developmental findings in two or more tissues of ectodermal origin. Hypohidrotic ectodermal dysplasia (HED), which affects teeth, hair follicles and sweat glands, is the most frequently reported disease in this group. Non-syndromic clinical forms affecting a single ectodermal structure are also frequently detected. Pathogenic changes in the genes encoding proteins that regulate signal transmission between the epithelial and mesenchymal layers during embryonic development are known to cause developmental disorders of ectoderm. In our study, we aimed to investigate DNA variants in a total of 25 cases, 12 of which were diagnosed with HED and 13 with isolated ectodermal anomaly, using the next generation sequencing method. In HED cases EDA, EDAR, EDARADD, EDA2R, NEMO, TRAF6 and WNT10A genes which are known to cause this disease were examined, while in other cases, exome sequencing method was preferred. Genotype-phenotype correlation analyses were performed by evaluating the characteristics of the detected variants and clinical findings of the cases. In 76% of the cases, clinically relevant DNA sequence variants were detected in genes associated with the development of ectodermal structures. Approximately 35% of the variants found were evaluated as novel. As the result of our study, important data were obtained regarding the genotypic characteristics underlying the phenotypic findings seen in developmental disorders of ectoderm.