Sanat eleştirisi dersine ilişkin öğretim elemanı görüşleri ve eleştiri yöntemi yaklaşımları

Abstract

Sanat eleştirisi, sanat yapıtının anlam ve niteliğini ortaya koymaya yönelik bir disiplindir. Sanat eleştirisi dersi resim-iş eğitimi programlarında öğretmen adaylarının yaratıcılık ve estetik bilinç kazanmalarına, eser yorumlama ve eleştirel düşünme becerilerinin gelişmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Dersin amaçlarına ulaşılabilmesi için öğretim elemanların sanat bilimleri, sanat felsefesi, estetik ve sanat ile ilgili tüm disiplinlere hâkim olmaları gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada resim-iş eğitimi anabilim dallarında öğretim müfredatında yer alan sanat eleştirisi dersine yönelik öğretim elemanlarının dersi işleyiş biçimleri ve derse ilişkin önerileri incelenmiştir. Ayrıca çalışmada Türkiye'de 13 devlet üniversitesi eğitim fakültelerinde okutulan sanat eleştirisi ders içerikleri yöntem ve kullanılan kaynaklar açısından incelenmiştir. Çalışma nitel araştırma geleneklerinden durum çalışmasıyla yürütülmüştür. Çalışmanın katılımcıları Türkiye'de çeşitli devlet üniversitelerinde görev yapan altı öğretim elemanıdır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme protokolü ve doküman incelemesi aracılığıyla toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Bulgulara göre; öğretim elemanlarının görüşmeleri ve dokümanlarla 10 tema 22 alt tema ile açıklanmıştır. Çalışma grubunun derse yönelik ön hazırlıklarını, ders planlamasını, içeriği belirleme yöntemlerini, ölçme-değerlendirme sürecini, sanat dallarını, sanat bilimleri ve eleştirisi ilişkisini, önerilerini ele aldığı toplanan verilere göre, 13 devlet üniversitesinde sanat eleştirisi dersinin disiplinler arası veya tek yönlü bir anlayışla yapılandırıldığı belirlenmiştir. Ayrıca bulgulara göre, etkileşimli ve disiplinler arası bir öğretim yaklaşımı benimsenmesi ve öğretim elemanı ile öğrencilerin sanat bilimleri konusunda bilgi sahibi olmaları önemlidir.

Art criticism is a discipline aimed at elucidating the meaning and quality of artworks. The art criticism course holds a significant place in painting education programs for teacher candidates to acquire creativity and aesthetic consciousness, as well as to develop skills in interpreting artworks and critical thinking. In order to achieve the objectives of the course, lecturers need to be proficient in art sciences, art philosophy, aesthetics, and all disciplines related to art. Therefore, in this study, the lecturer's teaching methods and suggestions regarding the art criticism course, which is included in the curriculum of art education departments, were examined. In addition, in the study, art criticism taught in the education faculties of 13 state universities in Turkey was examined in terms of course contents, methods and resources used. The study was conducted with a case study, one of the qualitative research traditions. The participants of the study were six lecturers from various state universities in Turkey. Data were collected through semi-structured interview protocols and document analysis. The collected data were analyzed through content analysis. According to the findings, the discussions and documents of the lecturers were categorized into 10 themes and 22 subthemes. Based on the gathered data regarding the preparation for the course, course planning, determination of content, assessment processes, art disciplines, the relationship between art sciences and criticism, and recommendations, it was determined that the art criticism courses at 13 state universities are structured with either interdisciplinary or unidirectional understanding. Furthermore, according to the findings, adopting an interactive and interdisciplinary teaching approach and ensuring that lecturers and students are knowledgeable about art sciences are crucial.