Sınıf öğretmenlerinin özyeterlik ve kolektif yeterlik algıları

Abstract

ÖZET Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlik ve Kolektif Yeterlik Algıları GÖKHARMAN, İbrahim Yüksek Lisans Tezi, Temel Eğitim Anabilim Dalı, Sınıf Eğitimi Bilim Dalı Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi Yücel FİDAN Haziran, 2024 Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin çeşitli değişkenler açısından öz yeterlik ve kolektif yeterlik algılarını incelemektir. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden betimsel türde ilişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Denizli il merkezinde görev yapan 1827 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Denizli il merkezinde görev yapan sınıf öğretmenleri arasından kolay ulaşılabilir örnekleme belirleme yöntemiyle seçilen 500 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik algılarını belirlemek için Çolak, Yorulmaz ve Altınkurt (2017) tarafından geliştirilen "Öğretmen Özyeterlik İnancı Ölçeği" ve kolektif yeterlik düzeylerini belirlemek için ise Zincirli ve Demir (2021) tarafından geliştirilen "Kolektif Yeterlik Ölçeği" kullanılmıştır. Ayrıca katılımcılara ait demografik bilgilere ulaşılması amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Bu kapsamda araştırmada, sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik algılarının ne düzeyde olduğu, öz yeterlik algılarının cinsiyet, mesleki kıdem ve öğretmenlik mesleki kariyer basamağı değişkenine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği, sınıf öğretmenlerinin kolektif yeterlilik algılarının ne düzeyde olduğu, kolektif yeterlik algılarının cinsiyet, mesleki kıdem, öğretmenlik mesleki kariyer basamağı değişkenine ve görev yapılan ilkokuldaki yöneticilerin mesleki kariyer basamağı değişkenine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği ve kolektif yeterlilik algıları ile öz yeterlilik algıları arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı sorgulanmıştır. Bulgulara göre sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik algıları ile cinsiyet, yaş, kıdem ve öğrenim durumu demografik değişkenleri arasında anlamlı farklılık bulunmadığı belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik algıları öğretmen mesleki kariyer basamağı değişkenine göre anlamlı farklılık bulunmadığı belirlenmiştir. Ancak, sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik algıları müdür mesleki kariyer basamağı değişkenine göre anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Başöğretmen ile uzman öğretmen arasında başöğretmen lehine anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Bir diğer bulguya göre sınıf öğretmenlerinin kolektif yeterlik algıları ile cinsiyet, yaş, kıdem ve öğrenim durumu demografik değişkenleri arasında anlamlı farklılık bulunmadığı belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin kolektif yeterlik algıları öğretmen mesleki kariyer basamağı değişkenine göre anlamlı farklılık bulunmadığı belirlenmiştir. Ancak sınıf öğretmenlerinin kolektif yeterlik algıları müdür mesleki kariyer basamağı değişkenine göre anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Öğretmen ile uzman öğretmen arasında öğretmen lehine anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır.

ABSTRACT Classroom Teachers' Perceptions of Self-Efficacy and Collective Efficacy GÖKHARMAN, İbrahin Master's Thesis, Department of Basic Education, Division of Classroom Education Thesis Advisor: Dr. Öğr. Üyesi Yücel FİDAN June, 2024 The purpose of this study is to examine classroom teachers' perceptions of self-efficacy and collective efficacy in terms of various variables. The research was conducted with a descriptive type relational survey model from quantitative research methods. The population of the study consists of 1827 classroom teachers working in Denizli city center. The sample of the study consists of 500 classroom teachers selected by convenience sampling method among the classroom teachers working in Denizli city center in the 2023-2024 academic year. In the study, the "Teacher Self-Efficacy Belief Scale" developed by Çolak, Yorulmaz, and Altınkurt (2017) was used to determine the self-efficacy perceptions of classroom teachers and the "Collective Efficacy Scale" developed by Zincirli and Demir (2021) was used to determine their collective efficacy levels. In addition, the Personal Information Form developed by the researcher was used to obtain demographic information about the participants. In this context, the study investigated the level of classroom teachers' perceptions of self-efficacy, whether their perceptions of self-efficacy differ significantly according to gender, professional seniority and teaching career stages, the level of classroom teachers' perceptions of collective efficacy, whether their perceptions of collective efficacy differ significantly according to gender, professional seniority, teaching career stages and career stages of the administrators in the primary school where they work, and whether there is a significant relationship between perceptions of collective efficacy and perceptions of self-efficacy. According to the findings, there was no significant difference between classroom teachers' self-efficacy perceptions and demographic variables of gender, age, seniority, and education level. It was determined that there was no significant difference in classroom teachers' self-efficacy perceptions according to the teacher professional career stage variable. However, it was determined that there was a significant difference in the self-efficacy perceptions of classroom teachers according to the principal professional career stage variable. It was determined that there was a significant difference between the head teacher and the specialist teacher in favor of the head teacher. According to another finding, there was no significant difference between the collective efficacy perceptions of classroom teachers and the demographic variables of gender, age, seniority, and education level. It was determined that there was no significant difference in classroom teachers' collective efficacy perceptions according to the teacher professional career stage variable. However, it was determined that there was a significant difference in the collective efficacy perceptions of classroom teachers depending on the principal professional career stage variable. It was determined that there was a significant difference between the teacher and the expert teacher in favor of the teacher.